DSCN4765 (2)

Chrystus - Maryja - Mm Chrzciciel: idem Trwa Sanctitas 41

Dodajmy, że pierwotnie również główne święto Jana Chrzciciela, pamiątkę jego Narodzin, wspominano na Wschodzie łącznie z Bożym Narodzeniem i Objawieniem Pańskim, później zaś dopiero na pół roku przed Narodzinami Chrystusa (zgodnie z tekstem Łk 1, 26). Jak już wcześniej wspomniano, św. Ambroży i św. Augustyn pisali o święcie Narodzin Jana Chrzciciela jako o starożytnej tradycji⁵⁰.

Refleksy idei Trina Sanctitas znajdujemy także w kulcie relikwii Jana Chrzciciela, uznawanych, szczególnie na Wschodzie, za najcenniejsze po pamiątkach zostawionych nam przez Chrystusa i jego Matkę. Wiemy np., że bezcenne relikwie Zbawiciela, Bogarodzicy i Jana Chrzciciela znajdowały się w kaplicy pałacowej Karola Wielkiego w Akwizgranie, przyciągającej rzesze pielgrzymów z całej Europy⁵¹. Robert de Clan. który w 1204 roku odwiedził kościół Theotokos to u Pharou w Konstantynopolu, wymienia oglądane tam relikwie w tej samej kolejności: Chrystusa, Maryi i Prodromosa⁵².

Z kultem relikwii wiązało się powstanie pierwszych świątyń i sanktuariów poświęconych Janowi Chrzcicielowi. Juz na początku II wieku nad jego grobem wznosił się niewielki kościół, zaś Konstantyn Wielki lub jego matka, cesarzowa Helena, wznieśli w Sebaście na grobach proroków Abdiasza i Elizeusza świątynię, w której złożono również szczątki Jana Chrzciciela⁵³. Źródła pisane potwierdzają fakt istnienia kościołów pod wezwaniem Prekursora w IV i V stuleciu, m.in. w Sebaście, Damaszku, Jerozolimie i Konstantynopolu.

Nie tylko jednak starożytność, ale i liczebność patrociniów świętojańskich wysuwa Pańskiego Zwiastuna przed innych

⁵⁰    Św. Ambroży, Wybór pism, cz. 2, tłumaczenie zbiorowe. Warszawa 1906 (PSPt. 35), s. 176; Św. Augustyn, PL 38, 1320.

⁵¹    E. Stephany, Aachen im Land zwischen Rhein und Mam, w. fłkmm und Maas. Kunst und Kultur 800-1400, Koln 1973, s. 126.

⁶²    R. Janin, La geographie ecclesiastiąue de l empire Byzanlin. rt 1. L S, Lu eglises et le monastkres, Paris 1963, s. 244

⁶³    8. Wiszniakow, Swiatyj wielikij Prorok, Priedtieeso i AruoMui Ob* upodleń’ Joann. Istoriczeski-istołkowatielnoje izłoienije jego źysnu tłutmym i uczenija, Moskwa 1879, s, 369.