Tab. 5.12. Wrażliwość poszczególnych witamin na obróbkę Kulinarny
I Symbol |
Nazwa chemiczna |
Wrażliwość nn obróbkę technologiczna 1 kulinarną |
A |
I retinol, retinal, akserottol. dehydroretinal, retinen |
wrażliwa na działanie promieniowania UV (światło), jełczenie tłuszczów 1 długotrwale ogrzewanie |
0 |
cholekalcyferol, ergokalcyterol |
odporna nn działanie temperatury przy obróbce kulinarnej; duże straty przy suszeniu walcowym |
E |
tokoferole, tokotrienole |
wrażliwa na działanie promieniowania UV, tlen; duże straty powoduje jełczenie tłuszczów, blanszowanie, suszenie; wrażliwa na metale (szczególnie żelazo'); zamrażanie powoduje straty do 90% |
K |
filochinon fitylomeriachinon, prenylomenachinon |
wrażliwa na działanie promieniowania UV (światło) 1 obecność alkaliów |
C |
kwas askorbinowy, kwas dehydroaskorbinowy |
wrażliwa na temperaturę i środowisko alkaliczne oraz obecność enzymu askorbinazy |
| |
tiamina |
wrażliwa na ogrzewanie (|ood ciśnieniem) ł środowisko alkaliczne |
ą |
ryboflawina |
wrażliwa na działanie promieniowania UV (światło) |
1 pp |
niacyna, amid kwasu nikotynowego |
odporna na ogrzewanie i utlenianie |
b6 |
pirydoksyna, pirydoksal, pirydoksamina |
wrażliwa na obróbkę kulinarną (powietrze, temperatura) |
H |
biotyna |
awidyna, obecność kwasów i zasad |
ą |
kwas pantotenowy |
wrażliwy na obróbkę termiczną |
8,0 |
kwas foliowy |
wrażliwy na temperaturę, światło i pH (duże straty w czasie obróbki kulinarnej) |
1 |
kobalamina, cyjanokobolamina |
wrażliwa na obecność metali i środków utleniających |
[ 1 |
cholina |
wrażliwa na ogrzewanie |
! Witaminy E nie powinno się podawać równocześnie z preparatami żelaza.
W temperaturach wyższych (150— -200°C) przebiegających bez udziału wody następują przemiany skrobi w dekstryny lub dekstryn w cukry proste. Jest to proces korzystny, zwiększający wykorzystanie skrobi. Na ogół jednak procesy przebiegające w temperaturach powyżej 140°C powodują zmiany niekorzystne, takie jak:
- częściowy lub całkowity rozkład aminokwasów egzogennych (szczególnie wrażliwych),
- rozkład tłuszczów z wydzieleniem glicerolu i wolnych kwasów tłuszczowych oraz (w następnym etapie, po odwodnieniu) akrolei-ny,
- karmelizacja dekstryn.
198