FB IMG820933808725025

Tab. 5.17. Cele żywieniowe dla populacji - wg raportu FAO/WHO (seria 797, Genewa 1990 r.)

Składniki odżywcze	Granice średniego spożycia dla populacji
	niższa	wyższa
Energia całkowita’
Tłuszcz całkowity (% energii)	15	30
Nasycone kwasy tłuszczowe (% ogółu energii)	0	10
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe (% ogółu energii)	3	7
Cholesterol pokarmowy (mg/dzień)	0	300
Węglowodany całkowite (% ogółu energii)	55	75
Węglowodany złożone^2 (% ogółu energii)	50	70
Błonnik pokarmowy a (g/dzień) - jako nieskrobiowe wielocukry (NSP)	16	24
- jako całkowity błonnik pokarmowy^3	27	40
Wolne cukry^4 (% ogółu energii)	0	10
Białko (% ogółu energii)	10	15
Sól (g/dzień)	_JS	6

| Spożycie energii powinno być wystarczające dla zapewnienia: prawidłowego wzrostu dzieci, potrzeb ciąży i karmienia, pracy i aktywności fizycznej oraz utrzymania odpowiednich rezerw energetycznych u dzieci i u dorosłych. BMI dla dorosłej populacji powinien utrzymywać się na poziomie 20-22.

| Udział w tym składniku diety powinno mieć również spożycie przynajmniej 400 g warzyw i owoców, łącznie z 30 g nasion strączkowych i orzechów.

| Błonnik pokarmowy obejmuje również nieskrobiowe wielocukry. Ponieważ definicja i pomiar błonnika pokarmowego są niepewne, cele dla całkowitego błonnika pokarmowego oszacowano z wartości dla NSP.

I Jednocukry, dwucukry i inne krótkołańcuchowe cukry powstające podczas rafinacji węglowodanów.

⁵ Nie określono.

W tabeli 5.17. przedstawiono propozycje żywieniowe podane przez autorów raportu FAO/WHO.

5.1.7. Ocena żywienia

Sposób żywienia według Meada (cyt. za Gawęcki J., Jeszka J., 1995) jest to kulturowo i społecznie znormalizowany zespół zachowań, dotyczący odżywiania się człowieka. Obejmuje: wybór produktów żywnościowych, ich ilość i sposób przygotowania do spożycia, rozdział na posiłki, ich regularność, preferencję w zakresie stosowanych przypraw i inne.

Badania sposobu żywienia i stanu odżywienia wybranych grup ludności umożliwiają określenie rodzaju nieprawidłowości żywieniowych, ułatwiają ocenę wpływu zmian w spożyciu żywności na stan zdrowia i są podstawą do opracowania programów poprawy żywienia. Ocenę sposobu żywienia można przeprowadzić za pomocą metod jakościowych i ilościowych (ryc. 5.4).

Jakościowe metody oceny żywienia

1. Punktowa ocena jadłospisów dziennych i tygodniowych.

Metoda prosta w wykonaniu, stosowana na ogół w ramach krótkotrwałych kontroli i wizytacji zakładów żywienia zamkniętego. Ocena do-

223