Owt mi ii i o córa/, częściej zwraca nię uwagę nu powiązanie między opóźnieniem w rozwoju fizycznym płodu, ni%-ki| iniiNit urodzenłową noworodka (nie-doborowe żywienie matki w ciąży) i niemowlęciu w wieku jednego roku (niedobory w żywieniu noworodka) u zachorowalnością i umieralnością / powodu chorób układu krążenia w późniejszym czasie.
Dzieci takie w okresie dojrzałym — częściej niż cała populacja - charakteryzują się podwyższonym: ciśnieniem krwi, poziomem lipidów w surowicy, poziomem fibrynogenu, oraz obniżoną tolerancją glukozy.
Nieprawidłowe proporcje między składnikami pokarmowymi
Analizując żywienie z punktu wl dzenia proporcji składników odżywj czych i ich bilansowania, za istotneH trzeba uznać:
■ zależności między makroskładni-kami diety (białka: węglowodany: tłuszcze),
■ zawartość tłuszczów nasyconych i nienasyconych w ich ogólnej podaży,
I proporcje węglowodanów złożonych, błonnika i cukru w ogólnej pcd dąży węglowodanów,
8 wzajemne proporcje biopierwial stków,
■ proporcje między witaminami i pozostałymi składnikami diety,
■ proporcje składników kwaso-i zasadotwórczych.
Badania prowadzone w Polsce w latach 1983-1987 (dotyczące spoży-
cia żywności w całej populacji) oraz w latach 1985-1990 (dotyczące dzieci i młodzieży) wskazują na nieprawidłową strukturę dziennej racji pokarmowej. Duży jest w niej udział tłuszczów i niski, wykazujący tendencję spadkową, udział węglowodanów. Ilości ma-kroskładników w dziennej podaży energii w całej populacji przedstawiały się następująco:
- białka - 11%,
- węglowodany — 52%,
- tłuszcze — 37%,
wśród dzieci i młodzieży natomiast:
- białka - 12%,
- węglowodany - 49%,
- tłuszcze - 39%.
Podaż białka zwierzęcego w całej populacji wynosiła 69,7% (ogólnej podaży) a w grupie 11—15-latków - 77%.
Ilość energii pochodzącej z cukru i sło-Idyczy wynosiła ok. 14%. Przedstawione proporcje składników energetycznych wynikają ze stosunkowo dużej konsumpcji produktów pochodzenia zwierzęcego i niskiego udziału produktów zbożowych, ziemniaków oraz roślin strączkowych w dziennej racji pokarmowej. Niski był również udział warzyw i owoców bogatych w witaminę C.
Zbliżone ilości składników energetycznych w dziennej podaży energii uzyskali autorzy programu POL--MONICA. Badania przeprow adzono w 1993 r. (IB etap) wśród dorosłych (.35-64 lata) w populacji miejskiej. Również w tym przypadku analiza spożycia pto-duktów spożywczych wskazuje na wysoki udział mięsa i jego przetworów, które wraz z rybami i jajami dostarczały
tM/.ial produktów zbożowych w wartości enei '■dccanej 44%,, odpowiednio ziemniaków 5% jeącinej dziennej racji pokarmowej wynosił ł**® t9%).