8748915696

Jan Dylik: Osadnictwo epoki kamiennej w przełomowej dolinie Warty pod Poznaniem. 19

Dalej widać ją pod Ratajami. W północnej części doliny wykształcona jest znacznie gorzej. Stoi to w związku z wąskością doliny w przełomie przez morenę czołową środkowo-poznańską i odnosi się także do pozostałych poziomów niższych. Na lewym brzegu spotykamy terasę górną koło Lasku i dalej, pięknie wykształconą, między Junikowskim potokiem i Bogdanką. W północnej części występuje tylko koło Naramowic. Na lewej stronie terasa górna prawie niespostrzeżenie przechodzi w wysoczyznę, na prawym natomiast brzegu stoki wysoczyzny — choć łagodne — wyraźnie zaznaczają różnicę poziomów.¹ Na terasie górnej, w miejscu przejścia do pradoliny Warszawsko-berlińskiej, spotykamy znaczniejsze wydmy.

III. Rozmieszczenie stanowisk prehistorycznych.

Rzut oka na załączoną mapkę pozwoli zorjentować się w występowaniu stanowisk prehistorycznych w granicach badanego obszaru.

Na obszarze przyległej do doliny wysoczyzny występuje bardzo niewiele stanowisk prehistorycznych. Jedno z nich, nieoznaczone bliżej (1), leży niedaleko Wiórka na łagodnem w tern miejscu zboczu równiny morenowej, przeciętej parowem, odsłaniającym górne piaski morenowe, na których znaleziono zabytek. Na placu ćwiczeń na Głównej widać stanowisko kultury dolno-tar-denuaskiej (38). Wysoczyzna tworzy tu półwysep, wysunięty między doliną Warty i Głównej. Jest on nieco niższy od reszty terenu, opada ku dolinom łagodnemi stokami i pokrywają go piaski. Teren ten bowiem, morfologicznie biorąc, leży na obszarze zandrowego pola, idącego od środkowo-poznańskiej moreny pod Czerwonakiem. Wreszcie pod Czerwonczynem, na stokach strumyka (10) i głębokiego parowu (11) spostrzegamy dwa stanowiska neolityczne, bliżej nieoznaczone. Po lewej stronie na krawędziach wysoczyzny niema żadnych stanowisk kamiennych. Widać je tylko w znaczniejszej odległości, pod Piątkowem (37), Chludowem (5) i Złotnikami (75). Stanowiska te jednak naniosłem jedynie w charakterze uzupełniającym. Pochodzą one wyłącznie z materjałów muzealnych i zaznaczone są wedle miejscowości, a nie miejsca.

Osadnictwo tedy epoki kamiennej na krawędziach doliny jest reprezentowane bardzo skromnie na mapce. Natomiast niżej, na terasach, obserwujemy wielką ilość stanowisk.

Na prawym brzegu, koło Rogalinka, występuje znaczniejsze ich nagromadzenie. Łagodny stok górnej terasy, pokrytej w tern miejscu wydmami, posiada trzy stanowiska neolityczne, bliżej nieokreślone (54, 58, 59) i bardzo ładne, czyste stanowisko kultury świderskiej (57), reprezentowanej przez gro-ciki trzoneczkowe.

St. Pawłowski. Ogólny przegląd rozwoju Poznania, str. 113.