Jan Dylik: Osadnictwo epoki kamiennej w przełomowej dolinie Warty pod Poznaniem. 49
szlak, predysponowany na drogę komunikacyjną pierwszego rzędu. Droga ta łączyła wówczas światy i kultury. Sama bezleśność tej wąskiej bardzo przestrzeni nie była jedyną wartością tej ważnej komunikacji dolinnej. W rozległej i gęstej puszczy ówczesnej rzeka i dolina jej wytyczały kierunek.
Poza zasadniczą predyspozycją wklęsłej formy dolinnej, wysuwają się w jej obrębie specjalnie dodatnie osadnicze wartości terasy dolnej i średniej. Morfologicznie odróżniają się one od górnej większą dostępnością, wywołaną ła-godniejszem nachyleniem stoków i mniejszą wysokością względną, a co idzie za tern, bliższym dostępem do wody.
Ważniejszą jeszcze i podstawową zaletą terasy środkowej i dolnej jest fakt, że w spągu ich leży horyzont wodonośny, wsparty na iłach poznańskich. Wobec czego na stokach występują źródła.
W rozmieszczeniu pionowem stanowisk prehistorycznych znajduje swój wyraz ich różnica chronologiczna. Starsze kultury występują w poziomach wyższych, młodsze — w niższych. W rozmieszczeniu stanowisk prehistorycznych zaznacza się także różnica chronologji teras warciańskich. Przy dzisiejszym jednak stanie badań prehistorycznych, datowanie teras na podstawie pre-historji, a niezależnie od geomorfologji, jest niemożliwe. Geomorfologiczne rozważania natomiast doprowadzają do wniosku, że terasa górna powstała przed ancylusem. Przemawia za tern obecność wydm ancylusowych na terasie górnej oraz ilość i układ zmian w położeniu linji brzegowej Bałtyku.
Takie rozwiązanie zagadnienia górnej granicy wieku najwyższej (górnej) terasy Warty, jak również dalsze hipotetyczne datowanie wieku niższych teras warciańskich, nie nastręcza sprzeczności z obecnem datowaniem kultur prehistorycznych.
VDI. Spis stanowisk epoki kamiennej zaznaczonych na mapie.1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
12. Głuszyna.*
13. Golęcin 1 *
14. Golęcin IV*
15. Goślinka I.
16. Goślinka 11.
17. Komandorja.*
18. Koziegłowy.
19. Lasek-Luboń I.
20. Lasek-Luboń II.
21. Lasek-Luboń III.
22. Lasek-Luboń IV.
23. Lasek-Luboń V.
24. Lasek-Luboń VI.
25. Lasek-Luboń VIII.
26. Lasek-Luboń IX.
27. Łączny Młyn.
28. Miękówko.
29. Naramowice I.
30. Naramowice II.
31. Nowa Wieś Dolna.
32. Niwka 1.
33. Niwka III.
Babki.
Bnin.*
Bolechowo I.
Bolechowo II.
Chludowo.*
Czapury 11.
Czapury III.
Czapury IV.
Czerwonak.
Czerwonczyn I.
Czerwonczyn II.
Stanowiska oznaczone gwiazdką są zlokalizowane wedle miejscowości, nie wedle miejsc.
4