7648595052

PRAWDA O KWESTYI RZYMSKIEJ. 15

W obec tak ważnych, dla świata całego niezmiernie doniosłych interesów, które w grę tu wchodzą; w obec woli Bożej , która równie przez światło rozumu, jak przez usta Kościoła ihistoryi tak wymownie przemawda, ustąpić muszą — rzecz prosta — wszystkie inne racye i względy, choćby racye te i względy domagały się rzeczywiście, a nie pozornie i solistycznie zachowania dzisiejszego stanu rzeczy. Jakież to racye? Przeciwnicy Papiestwa napisali o nich grube tomy i do znudzenia pod najrozmaitszemi nazwiskami, we wszelkich formach, AYciąż je powtarzają. Ostatecznie, odrzuciwszy na bok retoryczne formułki i gazeciarskie bajania, racye te streścić się dadzą w następny sposób: „Nie możemy zwrócić Papieżowi władzy doczesnej , ponieważ sprzeciwia się temu jedność Włoch, wola ludu włoskiego, niemożliwość przeniesienia stolicy włoskiej ze Rzymu, niemożliwość zezwolenia w samym środku konstytucyjnej Europy na rządy absolutne, teokratyczneA

Czy są to rzeczywiste i tak wielkie trudności, czy usunąć ich nie można, jaka ich istotna wartość?

W ustach wielu, skądinąd nieraz dobrze usposobionych, najgłówniejszą przeszkodą, jest j e d n o ś ć Włoch, których rozrywać lub uszczuplać, choćby na rzecz Papieża, nie wolno żadnemu prawdziwemu patryjocie. Miłość ojczyzny, nienaru

szalność jej granic,

magiczny to wpływ wywierające wy

razy; lecz czy ci, którzy do tych frazesów je wkładają, dobrze ojczyźnie służą, czy i skąd mają prawo przywłaszczać sobie monopol zrozumienia interesów Włoch i naIeŻ3iego ich prowadzenia? Wszak nie tylko szczerzy katolicy, ale i repu

blikanie

a liczba tych ostatnich równie niemała

oskar

żają stojących u steru rządu monarchistów, że prowadzą ojczyznę do ruiny i materyalnej i moralnej. Monarchiści ze swej strony nie tają, że zdaniem ich brak republikanom prawdziwej miłości ojczyzny, którą, wypędziła z ich serc niezdrowa ambicya, z umysłów rewolucyonistyczne i socyalistyczne mrzonki. Bądź co bądź stronnictwa, które mają na sumieniu tyle włoskiej krwi, wylanej przy wzięciu Ankony, G-aety, przy bom-b ar d a ey i Pal erm a, rz e z i tury ń ski e j i sp ełn i e n iu 11,000 wy r okó w