IMGP0647

234 Część druga. Powstanie pisma

micitich alefozy he po prostu nie słyszano bądź ignorowano je, więc otrzymywały one wartość fonetyczną następującej po nich samogłoski (w wymienionych przykładach a bądź e). W każdym razie doniosłość tej innowacji była ogromna, ponieważ ów spółgłoskowo-samogłoskowy system literowy umożliwiał po raz pierwszy całkowite adekwatne odtworzenie bez wyjątku ważnych dźwięków języka mówionego i dzięki temu rzeczywiście wierny fonetycznie jego zapis.

fcrecy dodali też do tego alfabetu w następnym okresie jeszcze kilka litery dla głosek, które nie występowały w językach semickich, w dodatku w“żupef-nie różny sposób w poszczególnych alfabetach lokalnych. Dopiero w IV w. p.n.e. w całej Grecji klasycznym pismem ogólnogreckim stał się dwudziesto-czteroliterowy alfabet joński. Wraz z innymi elementami kulturowymi rozpowszechniał się on od 336 roku p.n.e. w państwie Aleksandra Wielkiego, a w epoce hellenistycznej rozpoczynającej się po jego śmierci - na szerokich obszarach Azji Zachodniej i Środkowej. Po grecku pisano również w późnym cesarstwie wschodniorzymskim i w państwie bizantyńskim. Stworzona w IX wieku, a używana i dziś do zapisu wielu języków słowiańskich cyrylica też wzorowała się na pewnej formie rozwojowej alfabetu greckiego.

W okresie od VIII do VI w. p.n.e. Grecy założyli liczne kolonie i osady także w zachodniej części basenu Morza Śródziemnego - w południowej Francji i Hiszpanii, przede wszystkim jednak na Sycylii i w południowej Italii. Stamtąd właśnie przekazali swoje pismo różnym ludom italskim, które również je przetworzyły, by zapisywać własne języki. Do tych ludów zaliczali się też mieszkańcy środkowoitalskiej krainy Laqum, którzy przejęli alfabet zapewne pod koniec VII w. p.n.e. - jednak prawdopodobnie nie bezpośrednio od greckich kolonistów, lecz od swoich północnych sąsiadów z Toskanii, Etrusków, którzy już od dawna ulegali greckim wypływom i używali pisma. Latynowie przekształcili je w obejmujący początkowo 21 liter alfabet łaciński. Osiągnięciu przez położony w Lacjum Rzym pozycji czołowego mocarstwa światowego kolejnego tysiąclecia należy zatem przypisać, że to początkowo regionalne pismo małego ludu italskiego stało się dominującym systemem w Europie, który także następcy i spadkobiercy Rzymian zachowywali i dalej rozwijali, a którym my posługujemy się do dzisiaj.

(w epoce wielkich geograficznych odkryć i rozwoju europejskiego kolo-. nimizmiTaRabef^ła^sHiozpowszećlmił sięlfiemalna całymjWieciej wraz ^Tńnffili ..dobrodziejstwami” cywilizacjTzachodni&i zośTaTprz&kazany-łu^ xfpm (bądźmieiscowynr^nimB^owegoŚwiata, Afryki i Oceanii Niestety, często był im także po prostu narzucany, pźy równoczesnym brutalnym nlsżczeimT ich wtaśn^CH^ultur l systsmówpismalCpor. s. 2T&^-Qbce~^lsmo literowe pojawiało się w kraju z reguły wraz z Biblią i misjonarzami, poczat-gÓwo^u^ło^rzeWienuTwiary chrześcijańskiej i ustanawianiu administracji malnej.jJzisiaj luzpuwszechniony w ien sposób alfabet ladflSlu stał się

głównym rodzajem zapisu o światowym zasięgu. Jest używany do zapisywania niezliczonych języków, pełni funkcję międzynarodowego pisma komunikacyjnego i przypieczętował zwycięstwo alfabetu nad innymi systemami piana (z których już tylko chińskie pismo logograficzne i japońskie pismo lo-RgOgraficzno-sylabiczne odgrywają dość istotną rolę).