15. Inżynieria „nowych" produktów służących do zarządzania ryzykiem 433
ników ryzyka. Tak więc choć produkty te bez wątpienia mogą lepiej odpowiadać potrzebom użytkowników, same w sobie nie są w rzeczywistości nowe.
Kiedy natomiast dealer tworzy kontrakty futures na prawa do emisji zanieczyszczeń, swapy miedziowe czy opcje na długi krajów rozwijających się, musi zarządzać nowymi czynnikami ryzyka. Są to jednak czynniki dobrze mu znane - dealer wie już, jak zarządzać zasobem obejmującym kontrakty futures na produkty rolne i przemysłowe, swapy ropy naftowej czy opcje na amerykańskie obligacje skarbowe i akcje.
Istnieją jednak pewne nowe instrumenty, które tworzą ryzyko wcześniej nie istniejące. Opiszemy je w tym rozdziale jako swapy czy opcje „wieloczynni-kowe”, prowadzące do powstania lyzyka korelacyjnego\ Z chwilą dodania do portfela instrumentów wieloczynnikowych - „opcji tęczowych”, „swapów różnicowych”, „opcji różnicowych” i „opcji koszykowych” - dealer musi zarządzać nie tylko czynnikami delta, gamma, vega, skręceniem krzywej dochodowości i całą resztą jednostkowych czynników, ale również ryzykiem zmiany korelacji pomiędzy różnymi czynnikami.
W rozdziale 2 wprowadziliśmy już temat „segmentów finansowych”, przedstawiając kontrakty forward, futures, swapy i opcje jako podstawowe elementy służące do budowy struktur zarządzania ryzykiem. W kolejnych rozdziałach pokazywaliśmy, w jaki sposób można wykorzystywać poszczególne składniki. Jednym ze sposobów tworzenia nowych produktów służących do zarządzania ryzykiem - sposobem pod wieloma względami najprostszym - jest łączenie dwóch lub większej liczby klocków w jeden produkt dostosowany do konkretnych potrzeb klienta.
Łączenie forwardów ze swapami
Połączenie w jeden instrument forwardu i swapu - a konkretnie zaoferowanie kontraktu forward na swap - daje instrument zwany zwykle swapem forwardo-wym albo odroczonym. (Zob. ilustracja 15.1).
Płatności z tytułu swapu rozpoczynają się wprawdzie dopiero w określonym przyszłym terminie, jednak z chwilą tą swap forwardowy staje się tożsamy ze zwykłym swapem. Narzędzie to jest często stosowane przez dyrektorów
5 W kontekście „pokrewieństwa” parametrów ryzyka, które przedstawimy w rozdziale 18 -delta, gamma itd. - ryzyko to jest określane często literą „omega”.