94297801

4(,2 ST. BĄDZYŃSKI

z niesłychanie wielkiej ilości amoniaku, jaką znajdywano w moczu podczas głodu; podają n. p. (Brugsch), iż ilość azotu amoniaku stanowi niekiedy 35°/₀ całego azotu moczu.

Oddawaniem amoniaku broni się mianowicie ustrój przeciw nadmiernemu odciąganiu zasad przez wytwarzające się kwasy. Samoobronę tę wszakże niewątpliwie poprzedza strata większej ilości zasad stałych, t. j. tlenku potasowego i sodowego a może po części wapniowego.

Śmierć z głodu choć obrazowo, lecz niesłusznie jeden z autorów porównywa z zagaśnięciem ogarka, w którym wypaliło się paliwo. W chwili gdy .śmierć zachodzi, paliwa jest jeszcze pod ostatkiem, jak to wnosić można z badań ciężarów poszczególnych narządów u zwierząt zmarłych z głodu, które wykazują stosunkowo nie wielkie straty na wadze (wprawdzie mięśnie 30— 40%, wątroba nerki i śledziona 50—55°/₀; trzustka 60%; inne narządy wszakże, jak n. p. serce, znacznie mniejszy a ośrodki nerwowe nawet żadnego ubytku). A z pewnością zupełnie już nie zachodzi wypalenie się paliwa, gdy ginie młode zwierzę po kilku dniach postu.

Śmierć z głodu jest skutkiem samozatrucia ustroju niedopałkami białka bezpośrednio lub pośrednio w następstwie zmniejszenia zasadowości krwi i osłabienia procesów utlenienia.

Jeżeli poświęcam tu tak wiele miejsca na rozpatrzenie zjawisk rozkładu w głodzie, to dlatego, że przyglądając się im, poznajemy, lub docieramy do poznania całego szeregu zjawisk zasadniczego znaczenia dla poznania przemiany m Etery i tak w prawidłowych warunkach, jakoteż i w chorobach. Ze przypomnę tu pokrótce najważniejsze zdobycze, a więc spostrzeżenia o zależności rozkładu u osobników jednego gatunku, wykazujących niewielkie różnice masy ciała od wagi a w szczególności, i to bez względu na te ostatnie, od powierzchni ciała; oszczędzanie białka przez rozkład bezazotowych składników tkanek; wpływ na stopę rozkładu białka w pierwszych dniach głodu stopy rozkładu w dniu poprzedzającym głfcftl; organizowanie się białka przed rozkładem, powstawanie przy rozkładzie białka w znacznej ilości kwasów, w szczególności kwasów oksy proteinowych.

Wymiana materyi po podaniu samego białka.

Gdy poznaliśmy stopę i przebieg rozkładu białka w głodzie, przepatrzmy się co nastąpi po podaniu białka i to białka wyłącznie.