94293401

51S ST. BĄDZYŃSKI

wątpliwości, czy i w lej diecie, w której dawkę białka w purów-ilaniu z dyetą wskazywaną przez Voita dosyć znacznie ograniczono, ta ostatnia nie jest przecież za wielką.

Już około 30 lat wstecz znane były spostrzeżenia wielu badaczy nad żywieniem się ludności roboczej bądź rolniczej, bądź fabrycznej różnych krajów, w której pożywieniu znajdywano 52 do 80 gr. białka. Tę małą zawartość białka składano na karb ubóstwa i niedostatecznego odżywiania, które osłabia organizm. Zdumiewająco małe ilości białka znajdywano jednak w dyecie ludzi z warstw inteligentnych, żywiących się na sposób jarski. Cały szereg takich doświadczeń wprawdzie nie posiadał siły przekonywania: osobniki, których badaniom poddawano, byli to ludzie najczęściej niezwykle małej wagi ciała ze złym stanem odżywienia, upośledzeni też we względzie siły roboczej. Mamy jednak doświadczenia wolne od tego zarzutu. T i s s i e r obserwował przez dwa lata dwóch ludzi, którzy byli zdolni do pracy, wymagającej wytężonych wysiłków przy pożywieniu jarskiem, zawierającem tylko 61 gr. białka, o umiarkowanej wartości 2703 Kai. Fauvel obserwował przez 5 lat jarosza o wadze ciała 67 kg., który oddawał się sportom, robiąc na kole wycieczki od 100 do 150 kim. na dobę, a którego pożywienie dobowe zawierało średnio 0 96 gr. białka na 1 kg. (67 gr. białka na 70 kg.). Szwedzki badacz Landergren w doświadczeniach, które wszakże trwały tylko kilka dni, przez podanie węglowodanów w ilości potrzebnej do wytworzenia niezbędnej ilości ciepła, zdołał bez naruszenia równowagi azotu ograniczyć ilość białka w pożywieniu do 18'75 gr. na 67 kg. wagi ciała.

Możnaby powiedzieć wprawdzie na to, że wyników doświadczeń tych uogólnić nie można, bądź dlatego, że uzyskano je w poszczególnych, może wyjątkowych we względzie indywidualnego zachowania się przypadkach, bądź dlatego, że obejmowały one zbyt krótki okres czasu. Doświadczenia amerykańskiego badacza Chit-tendena uchylają i ten zarzut. Doświadczenia te wykonano na 26 osobach. Osoby te rozdzielono na 3 grupy\ Pierwszą stanowiło 5 osób, oddających się pracy umysłowej, przeważuie docentów uniwersytetu; 2-gą 13 żołnierzy oddziału sanitarnego, którzy oprócz zwi kłej pracy odbywali codziennie przez 6 miesięcy ćwiczenia gimnastyczne; 3-cią 8-miu słuchaczów uniwersytetu, atletów, bardzo wytrawnych w sporcie, którzy w okresie doświadczeń przygotowywali się do popisu atletycznego. Doświadczenia trwały 5—20 mie-