94292401

508 ST. BADZYŃSKI

traci człowiek średniej wagi w tak zw. zwykłym spokoju, jak wiemy już, około 470 Kai. przypada na pracę mięśni, przeto tę pracę mięśni, która dokonywa się, gdy żadna ściśle określona praca fizyczna się nie dzieje, ocenić możemy na 40.000 kgm.

W podobny sposób wartość energetyczną wydatnej pracy robotnika średniej miary, dokonywanej bez wysiłku, oceniamy na 100.000 kgm. Całodzienną pracę dobrego robotnika aż do uczucia zmęczenia oblicza Frankland na 270.000 kgm., Gautier oblicza, że dobry turysta, gdy w ciągu 10 godzin osiąga podniesienie się o 2500 m., wykonywa pracę = 500.000 kgm., z czego 160.000 kgm. przypada na podniesienie ciała do powyższej wysokości.

Czynność umysłu w przeciwieństwie do pracy mięśni, nie wywierając wpływu na rozkład materyi nie wywołu e, też żad-n^ ch zmian w wymianie energii.

Stopa wymiany energii zależy jednak i od wieku zwierzęcia. Gdy dojrzały człowiek umiarkowanie żywiony wyzwala, jak wiemy już, w zwykłym spokoju średnio 34 Kai. na 1 kg. wagi, prawidłowo rozwijające się dziecię wyzwala znacznie więcej energii i tak w pierwszych 3 miesiącach życia średnio około 90 Kai., w następnych 3 około 80 Kai. na 1 kg. wagi ciała. Tłumaczy się to tern, iż powierzchnia ciała mniejszego organizmu jest stosunkowo większa. W istocie w obliczeniu na 1 m² utrata ciepła niemowląt i dojrzałych ludzi jest sobie wzajemnie blizką, jak Rubner twierdzi, nawet jednakową. Według dokładnych badań zwłaszcza szwedzkich badaczów (Sondćn. Tigerstedt) jednak nawet w obliczeniu na jednostkę powierzchni w wieku dziecięcym wymiana gazów, a tern samem wymiana energii, jest większą niż w wieku dojrzałym. Wypływa to także z zestawienia wyników wykonanych w różnym czasie badań różnych autorów, które sporządzali Magnus-Levy i Falk. Zasługuje na uwagę, iż w pierwszych 3 dniach po urodzeniu wymiana energii obliczona na 1 m² powierzchni ciała jest mniejszą niż u dojrzałego osobnika, poczem następuje wzrost wymiany energii, który dosięga maximnm w połowie 8-go miesiąca życia. Na wysokości tego ma.rimmn wymiana energii utrzymuje się prawdopodobnie przez czas dłuższy do 15-go lub 16-go roku życia. W wieku starczym wymiana energii jest mniejszą i to w obliczeniu nietylko na jednostkę wagi ciała, lecz także na jednostkę powierzchni. Magnus-Levy i Falk obliczają n. p. z doświadczeń nad osobnikami różnego wieku, których dobrano tak, iż posiadali