page0083

WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 73

o ile skierowaną będzie ku jednemu celowi ludzkości. Wolność

polityczna, stypulowana w konstvtucyi, będzie jedynem prawidłem dla tej władzy najwyższej. Na zewnątrz zaś, w stosunkach z innemi państwami (dla zapobieżenia smutnym konsekwencyom monarchii powszechnej lub nawet zwykłej przewagi politycznej) państwa dążyć będą do federacyi, zgodnej z wielkim celem ludzkości; wszakże niezależność państw, stypulowana w traktatach, będzie jedynem prawidłem tej władzy federacyjnej.

Co się tyczy porządku moralnego, to prawda winna być urzeczywistniona w czystości naszych maksym, dobro zaś w szczęśliwości ludzi. Zadaniem nowego kościoła sehelianistów będzie uwolnienie ludzi od celów względnych, ziemskich lub przechodnich, a natomiast rozwój w duszy ludzkiej celów bezwzględnych, wiecznych lub nieznikomych. Ponieważ dobro i piękno łączą się w uczuciu piękna, więc kult sehe-lianistyczny polegać będzie na kulcie sztuk pięknych we wszystkich ich gałęziach.

Stosunek sehelianizmu do państwa i do dawnej religii chrześciań-skiej opierać się będzie na następujących danych: Władza polityczna rozciągać się będzie na sehelianizm co do tego, co jest czasowe, t. j. na ustanowienie i rozszerzanie obrządku zewnętrznego religii bezwzględnej. Poza tern sehelianizm winien być niezależny w tern, co jest duchowe, t. j. w swobodzie sumienia. W stosunku do religii chrześciań-skiej sehelianizm, który jest dalszym jej ciągiem, podda się pod władzę kanoniczną przewodników kościoła chrześciańskiego. Dogmaty religii chrześciańskiej, które dotąd były tylko manifestacyą uczucia—a więc przedmiotem wiary i jako takie były tajemnicami— staną się przedmiotem wiedzy. („Cum autem venerit Paracletus, quem ego mittam vobis a Patre, Spiritum Veritatis, qui a Patre procedit, ille testimonium per-hibebit de me“). Ponieważ wzniesienie się do tej wysokości naukowej wymagać będzie odpowiedniej kultury umysłowej, więc najprzód klasy niższe ludzkości i młodzież wszystkich klas wyznawać będą chrystya-nizm dawny , jako przygotowanie do nowej religii; klasy zaś wyższe lub ludzie ukształceni, którzy doszli już do tej wysokości wiedzy, wyznawać będą sehelianizm, jako dopełnienie i uwieńczenie chrześciaństwa.

Co się tyczy porządku ekonomicznego, to wiadomo już, że praca, jako warunek zdobywania dóbr fizycznych, stanowi właściwie ich miarę » przemysłową*. Lecz poczucie trudu, związanego z pracą i znaglające do unikania jej, wskazuje, że taka produkcya dóbr fizycznych nie należy do celów bezwzględnych człowieka. Produkcya pracy, skutkiem celowości świata, jest taka, że człowiek może uczynić zadość swoim potrzebom fizycznym, zużywając tylko część pracy, do jakiej jest zdolny.

http://rcin.org.pl