tpn 1 22485801

ANION! RRHMAS: OPIS PIZYCZNO-OBOOfRAFICZNY ZIEM POLSKICH 437

puszczone i uniesione zostały. Podobny początek mają i pieczary jw Chocimierzu, Zabokrukach, Isakowie, Lokutkach) mniejszych rozmiarów, w ostatnich czasach tutaj wykryte. Inną geograficzną osobliwością tej krainy są skały gipsowe, t. zw. bołdy, występujące po bokach wzniesień szeregami, albo w postaci ścianek na kilka m. wysokich, a na kilkaset m. długich (Jezierzany, Olejowa, Czortowiec, Ostrowiec, Hawrylak). Obfituje też ta okolica w strumyki podziemne, które, wydostawszy się na powierzchnię ziemi, dają silne źródła, co prawda o twardej, ale świeżej wodzie. Całe Pokuckie Podole zdradza już znamiona krainy stepowej. Lasów jest tu mało, rzadkie i przejrzyste dąbrowy występują tu i ówdzie po zboczach pagórków, ■częściej nad samym Dniestrem, gdzie wypełniają prawie wszystkie parowy, zbiegające ku rzece, albo porastają mniej spadziste boki jaru dniestrowego. Ale prawdziwe stepy znikły tu już od dawna i ustąpiły miejsca nieprzejrzanym łanom pszenicy, kukurydzy i innym kulturom. Przejście do flory południowo-wschodniej Europy zaznaczają tu: klon tatarski, hordowina i kłokocza, jak niemniej wiele roślin zielnych.

Na wschód od granicznego wału Berdo, na właściwej Bessara-bii, obniża się znowu poziom, wyrównuje i pochyla zwolna ku Prutowi. O słabym spadku i o równości gleby świadczą tu lasy, zapuszczające się (z jaru dniestrowego) na wyżynę, jak nie mniej rzeczki, jeziorka i moczarki, nie posiadające widocznego odpływu. Ta północna część Bessarabii odpowiada przeto swem ukształtowaniem za-klęsłej krainie Pokucia z tamtej, zachodniej strony Berda Horodyszcza. W miejscu gdzie jednak równoleżnikowo biegnące jary Dniestru i Prutu skręcają ku połud.-zach., zmienia się postać powierzchni ziemi i sieci wodnej. Zrazu występuje obok dwu dolin głównych jeszcze dobrze rozwinięta dolina Reutu, głównego dopływu Dniestru, w górnym i średnim biegu szeroka, w dolnym silnie zwężona; powyżej Orgiejewa jest też ta dolina zabagnioną i podczas wiosennych roztopów zamienia się na jezioro stepowe. Na południe od Reutu płyta Bessarabii się podnosi (w wielu punktach przekracza 300 m.), chwyta więcej opadów atmosferycznych i dzięki temu dobrze zalesiona, staje się węzłem wodnym, z którego wachlarzowato wody rozpływają ku Prutowi, Dniestrowi i wprost na południe ku delcie Dunaju. Pod Benderami otrzymuje Dniestr swój ostatni większy dopływ, Botną, a na południe od niej rozciąga się już pomorze Bessa-rabskie, dawniej nazywane Budziakiem. Gleba się obniża ku południowi, jego rzeki płyną w tymże samym kierunku, a przed ujściem do morza ulegają silnemu rozszerzeniu i wytwarzają znąne limany czarnomorskie. Brzeg morza jest wszędzie stromy i ulega bezustan-