COACHING1 MENTORING W PRAKTYCE
CZĘSC L CELE I EFEKTY
Innym narzędziem stosowanym przez Rogersa jest echo. To dosłowne powtórzenie jednego słowa, kilku słów lub całego zdania. Dłuższej wypowiedzi zazwyczaj nie. Dzięki echu klient może jak poprzednio usłyszeć siebie, skonfrontować się z własną wypowiedzią, poszukać właściwszego słowa. Echo to dodanie intonacyjnego znaku zapytania przy powtórzeniu słowa klienta:
Klient: - Chwilami czuję się jak skończony głupiec.
Coach: - Głupiec?
Umożliwia to klientowi zyskanie dystansu, coachowi zaś przeramowanie, czyli zmianę znaczenia słowa [będzie jeszcze o tym mowa dalej].
Klient: - Mam na myśli to, że popełniam błędy i wtedy jestem na siebie wściekły, zwłaszcza gdy błąd jest karygodny.
Coach: - Karygodny błąd?
Jeśli dodamy do echa zaimek pytający: jak, gdzie, kiedy itp., to wówczas pojawia się interesująca zachęta do przeramowania w rozwiązanie:
Klient: - lak, błędy są czasami niewybaczalne. Wtedy czuję się beznadziejnie.
Coach: - Jaki błąd jest niewybaczalny, a jaki wybaczałny?
Lub inaczej:
Klient: Tak, błędy są czasami niewybaczalne. Wtedy czuję się beznadziejnie.
Coach: - Kiedy czułeś się beznadziejnie?
Oczywiście następnie coach zapyta o to, co klient chce uzyskać zamiast stanu beznadziejności, co nazywa błędem, a co sukcesem itd.; może również eksplorować temat wybaczania błędów' itd. Echo bądź echo zamienione na pytanie będzie skutecznym elementem nieinwazyjnego udzielenia feedbacku, zatrzymaniem klienta na istotnym elemencie, zawróceniem ze ślepej drogi, na której klient byłby skłonny pogłębiać negatywny stan emocjonalny, zamiast szukać rozwiązań.
Kolejną techniką, której autorstwo przypisuje się C. Roger$owri, jest dostrajanie się, czyli budowanie raportu psychologicznego. Jeśli w przestrzeni werbalnej możemy używać podsumowań, parafrazy i echa, to od samego początku warto, żeby naszej relacji towarzyszyło odwzorowanie także niewerbalnych zachowań klienta. Ważna jest pozycja ciała i tempo mówienia, gestykulacji oraz ruchów całego tułowia, istotny jest oddech, ale również rytm wypowiedzi, poruszania się, reakcji. Warto świadomie skalibrować klienta, czyli uważnie przyjrzeć się postawie jego ciała, mikrogestom i mi-kroruchom, a także mimice, następnie temu, w jaki sposób patrzy, napina mięśnie, odwraca wzrok lub koncentruje uwagę. Każdy człowiek ma inny kod mechanizmu ekspresji. Nie przypadkiem mówi się, te członkowie jednej rodziny, jednej drużyny lub zgranego działu poruszają się podobnie, mają zbliżoną mimikę, gestykulację, ruchy, uśmiechają się wr podobny sposób, wr tych samych sytuacjach.
100