larsen0721

26. Nadzór i monitorowanie 721

nego wdrożenia oddechu zastępczego u mocno wyziębionego pacjenta związana jest także z zajęciem personelu i sprzętu w okresie pooperacyjnym. Dlatego należy zapobiegać hipotennii.

Profilaktyka. Oprócz utraty kontroli nad temperaturą ciała z wnętrza ciała na obwód, której nie można zapobiec, jej narastania można na ogół uniknąć, stosując podczas operacji koc ogrzewany gorącym powietrzem. W przypadku noworodków i małych dzieci konieczne jest podwyższenie temperatury w sali operacyjnej (zob. rozdz. 39).

Pooperacyjne ogrzewanie. Ogrzewanie pacjentów z hipotermią w sali budzeń może odbywać się również za pomocą koca elektrycznego. Dzięki niemu ogrzanie następuje szybciej i towarzyszy mu mniejsza ilość dreszczy niż przy zastosowaniu koca wełnianego. Promienie ciepła są przyjemne dla pacjenta, ale mniej efektywne niż koc ogrzewany gorącym powietrzem.

Bardzo nieprzyjemne dla pacjenta dreszcze w okresie pooperacyjnym można leczyć za pomocą następujących leków:

- petydyna: 25-50 mg i.v.; działanie 20-30 min;

- klonidyna: 75-150 pg i.v.;

- ketanserin: 10 mg i.v.

7 Diureza

Podczas dużych i długo trwających operacji (powyżej 2 godz.) powinno się założyć pacjentowi cewnik do pęcherza moczowego i monitorować diurezę. Za pomocą obserwacji wydalania moczu podczas znieczulenia można w ograniczonym zakresie ocenić funkcję nerek i układu krążenia.

ł Prawidłowe wydalanie moczu (>1 m!/kg/godz.) świadczy o prawidłowym nawodnieniu chorego, prawidłowej objętości krwi krążącej oraz dostatecznej pojemności minutowej serca.

Oliguria i anuria podczas znieczulenia wywołane są następującymi przyczynami:

- zatkanym, przemieszczonym, zablokowanym cewnikiem,

- zbyt niskim ciśnieniem perfuzyjnym nerek,

- hipowolemią,

- działaniem anestetyków,

- zatkaniem żyły głównej dolnej, spowodowanym czynnościami chirurgicznymi,

- głęboką hipotermią.

Leczenie polega na rozpoznaniu przyczyny i jej usunięciu, np. udrożnieniu cewnika, leczeniu hipo-wolemii, podniesieniu ciśnienia perfuzyjnego nerek, podaniu diuretyków (np. furosemidu).

8 Zwiotczenie mięśni

Stopień zwiotczenia mięśni jest przez większość anestezjologów oceniany na podstawie obrazu klinicznego. Do obiektywnej oceny służą stymulatory nerwów (zob. rozdz. 7).

9 Monitorowanie czynności mózgu

Mózg jest narządem docelowym każdego znieczulenia ogólnego. Poza tym różne czynniki śródopera-cyjne mogą mieć wpływ na ukrwienie i dostarczenie tlenu do mózgowia. Dlatego też czynność mózgu należy nadzorować podczas znieczulenia w sposób ciągły oraz dostosowywać znieczulenie do parametrów czynności ośrodkowego układu nerwowego. Obecnie nie jest to możliwe podczas przeprowadzania rutynowych operacji. Odpowiednia aparatura i monitory znajdują zastosowanie podczas wybranych rodzajów zabiegów (zob. rozdz. 41).

9.1 Badanie

elektroencefalograficzne

(EEG)

Dzięki EEG można ocenić głębokość znieczulenia oraz całkowite zaopatrzenie mózgu w tlen lub też rozpoznać jego bioelektryczną aktywność.

Za pomocą EEG dokonuje się pomiaru czynnościowej, elektrycznej aktywności hamujących i pobudzających postsynaptycznych potencjałów w powierzchniowych warstwach kory mózgowej. Zarejestrowana w postaci pasma projekcyjnego biologiczna aktywność podlega wpływom ośrodków podkorowych mózgu, takich jak: wzgórze, śródmózgowie i twór siatkowaty. EEG jest zatem wyrazem kompleksowej, mózgowej aktywności całkowitej, w której uczestniczą nie tylko korowe, lecz także międzymózgowe i podnamiotowe struktury. Oceniane są częstotliwość i amplituda bioelektrycznej czynności mózgowia.