page0067

page0067



WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 57

w tym rozdziale. Wiemy, że postanowił on w tym czasie wystąpić z kursem publicznym o filozofii niemieckiej. Zwrócił się w tym celu do wielkiego mistrza uniwersytetu paryskiego o wydanie odpowiedniego pozwolenia i przedstawił program szczegółowy zamierzonego wykładu. Na podstawie przychylnej opinii pp. Desrenaudes i Laromiguiere otrzymał Wroński od de Fontanes’a w dniu 4 lipca 1811 pozwolenie na otwarcie kursu; same jednak wykłady »z przyczyny ubóstwa profesora* do skutku nie doszły. Został tylko drukiem ogłoszony sam program. W słowie wstępnem czytamy, że profesor w dziele niedawno wydanem, oparł filozofię matematyki na filozofii transcendentalnej; po przyjęciu zaś przychylnem (1’accueil fayorable) ze strony Instytutu uczeni przekonali się o nadzwyczajnej ważności tej filozofii, czas przeto przystąpić do jej poznania. Następuje potem tablica kursu, z której dowiadujemy się, co wykład ten miał zawierać. Rozpocząć go miały rzeczy dane, materyały, co Wroński nazywa filozofią doświadczalną*, do której zalicza przedmioty poznania, t. j. dziedzinę wiedzy, i władzę poznania, t. j. dziedzinę filozofii*. Do tej ostatniej zalicza psychologię, fizyologię i patologię duszy ludzkiej, antropologię, dydaktykę i ♦charakterystykę antropologiczną*. Po tern przygotowaniu miał przejść od przedmiotów do »przyczyn« (raisons), t. j. do filozofii racyonalnej, do której należy filozofia krytyczna i filozofia transcendentalna ściśle wzięta, których podział szczegółowy przedstawia.

W słowach wstępu dziwnie uderza nas zdanie o »życzliwem* przyjęciu przez Instytut jego »Filozofii matematyki*, sprzeczne z tern, co sam Wroński pisze w przedmowie do rozprawy o »Teoryi funkcyj analitycznych Lagrange’a«, mianowicie, że jeden z członków Akademii, wybrany do odczytania raportu o »Filozofii matematyki*, miał oświadczyć na posiedzeniu d. 17 czerwca 1811 r., iż nie może nic o tern dziele Instytutowi powiedzieć, ponieważ jest ono oparte na filozofii wyższej, jemu nieznanej. (Miało to być powtórzonem w protokułach Akademii).

Kurs publiczny filozofii, obok celu głównego, miał być zarazem jednym z pozyskania środków pieniężnych. Położenie Wrońskiego w tym czasie było, jak sam opowiada, rozpaczliwe. Na utrzymanie swoje zarabiał lekcyami matematyki, udzielanemi w małym pensyonacie p. Ga-batier na Montmartre. Zarobek miał szczupły, zaledwie wystarczający na najniezbędniejsze potrzeby. Choroba żony i dziecka wpędziła go w nędzę zupełną, a śmierć jedynego dziecka napełniła go boleścią. Dla ratowania żony musiał, z powodu zupełnego wyczerpania środków, sprzedać obuwie i chodzić w sabotach drewnianych. Z goryczą opowiada

http://rcin.org.pl


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
page0017 7 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. nie wiemy, ale to pewna, że z niezmordowanym zapałem pracował.
page0029 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 19 zapewnił sobie byt materyalny? Nie wiemy o tem dokładnie. Spad
page0019 9 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. w dniu 9 sierpnia 1881 r. Magdaleny Maryanny córki tegoż Jana M
page0021 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 11 kreślił, posłużyły mu niezadługo do zawiązania stosunku z astr
page0023 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. IB z koniecznością bezwzględną. W dążeniu tern zbliża się do filo
page0031 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 21 „Nie będę tu mówił o poszukiwaniach, — mówi — które od-dawna
page0033 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 23 Rękopisów z tej epoki, odnoszących się do mechaniki cieczy, je
page0043 WROŃSKIEGO ŻYCIE 1 PRACE. 33 rżących" zupełnie dowolnych; każdy wyraz tego szeregu jes
page0045 Wrońskiego życie i prace. 35 z ducha rozprawy Wrońskiego (chociaż sam autor umyślnie o tern
page0047 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 37 trzech władzach umysłu: rozsądku, rozumie i sądzie. Podobna od
page0049 WROŃSKIEGO ŻYCIE 1 PRACE. 89 czy „względnej*. To zaś przeciwieństwo i ta neutralizacja wyni
page0051 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 41 nabyć wielkiego znaczenia. Dziedzina nowych funkcyj rozwinęła
page0053 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 43 z ducha jego filozofii, która w rozumie widzi źródło bezwzględ
page0055 Wrońskiego życie i prace. 45 „Prawo ilościu jest jednem z praw transcendentalnych, pozwalaj
page0059 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 49 występuje trudność zastosowania pojęcia kierunku; trzeba uciec
page0061 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 51 rozprawy Wrońskiego, pozwala sobie wyrazić pewne zdziwienie, ż
page0063 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 53 wyrokowi sędziów pierwszej swej pracy przedstawionej Akademii,
page0065 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 55 * Niechaj rr2, r3...... będą zmienne niezależne lub funkcye je
page0075 WROŃSKIEGO ŻYCIE I PRACE. 65 mógł ogłosić Wroński najobszerniejsze swe dzieła matematyczne,

więcej podobnych podstron