CCF20080116023

544 PODSTAWY KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ

wyrównywacze (temers) - słowa o szerokim znaczeniu, które implikują przerzucenie odpowiedzialności na innych poprzez bagatelizowanie indywidualnego wyboru.

zaangażowanie ego (ego-involvement) - ranga czy też doniosłość danej kwestii w życiu człowieka; zgodnie z teorią oceny społecznej, jedną z cech wskazujących na zaangażowanie ego jest przynależność do grupy o sprecyzowanym stanowisku w danej sprawie.

zasada minimaksu (minimax principle) - ekonomiczne podejście do ludzkich zachowań, według którego ludzie wchodzący w interakcję z innymi dążą do minimalizowania kosztów i maksymalizowania zysków.

zasada prawdomówności [principle oi wracity) - u Sis-seli Bok: etyczne założenie, że - o ile nie występują szczególne okoliczności - stwierdzenia prawdziwe są bardziej pożądane od kłamstw.

zasady (rules) - w adaptacyjnej teorii strukturacji; stwierdzenia, które zawierają ocenę moralną albo wskazują, jak należy coś robić.

zasoby [resources) - w adaptacyjnej teorii strukturacji; materiały, posiadane przedmioty lub cechy, które mogą być wykorzystane do wywarcia wpływu na grupę bądź jej członków czy też do kontrolowania ich działań.

ZFSKI (Zorientowany na Funkcje System Kodowania Interakcji (FOICS - lunclion-orientaled inleraclion coding system) - u Hirokawy: system klasyfikowania dyskusji w grupie, w którym oceniane są funkcje poszczególnych wypowiedzi uczestników.

zgodność (conqruence) - u Carla Rogersa: harmonia pomiędzy wewnętrznymi uczuciami człowieka a tym, co okazuje on na zewnątrz.

zimne media [cool media) - u McLuhana: kanały komunikacyjne o niskiej specyficzności, takie jak telewizja czy telefon, które stymulują kilka różnych zmysłów i wymagają od słuchaczy wysokiego poziomu uczestnictwa.

zloty środek (golden meen) - Arystotelowskie założenie, że najlepszy jest umiar; cnota unika skrajności.

złożoność poznawcza (cognitiw complexity) - stopień skomplikowania interpersonalnych konstruktów wykorzystywanych przez jednostkę do nadawania sensu otaczającemu ją światu.

zmienna niezależna (independent miabte) - zmienna manipulowana w eksperymencie, służącym weryfikowaniu hipotezy przyczynowo-skutkowej.

zmienna zależna (dependent variable) - zmienna wykorzystywana do pomiaru efektu podczas testowania hipotezy przyczynowo-skutkowej.

znak (sign) - połączenie elementu znaczącego i znaczonego.

STRESZCZENIA TEORII

Poniżej przedstawiam krótkie streszczenia trzydziestu dwóch teorii omówionych w tym tomie. Mam nadzieję, że pomogą one Czytelnikowi przypomnieć sobie poznany wcześniej materiał. Starałem się nie zniekształcać podstawowych zwrotów wykorzystywanych przez autorów teorii, ale niniejsze podsumowania nie mogą zastąpić pełniejszych opisów i szczegółowych przykładów przytoczonych w zasadniczej części książki. Streszczenia zamieszczam z zachowaniem kolejności, w jakiej opisywałem teorie w głównym tekście; wyjątkiem jest teoria symbolicznej konwergencji Bormanna, którą włączyłem do działu „Komunikacja grupowa i publiczna”.

Oczywiście próba przedstawienia istoty teorii w zaledwie kilku linijkach jest zawsze ryzykowna. W każdym rozdziale już i lak dokonałem skrótów i interpretacji oryginalnej pracy autorów. Kondcnsując treść jeszcze bardziej, aby wtłoczyć ją do dwóch czy trzeci) zdań (czyli „streszczając streszczenie”), nie jestem w stanie w pełni oddać idei wyluszczonych przez każdego autora. Przedstawione tu „teorie w pigułce” mają tylko wspomóc twoją pamięć.

Na zakończenie każdego streszczenia próbuję nazwać tradycję teorii komunikacji, z której wywodzą się poglądy danego autora. Jeśli jakieś podejście jest wyraźnie zakorzenione w dwóch tradycjach, wymieniam obie, poczynając od tej, której wpływ oceniam jako silniejszy. Znajomość intelektualnych źródeł danej teorii może ułatwić zrozumienie podstawowych jej idei, a także uświadomienie sobie, co jej autor chciał osiągnąć i dlaczego.

KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA

Interakcjonizm symboliczny (Mcad). Istota ludzka działa w kierunku ludzi, rzeczy i wydarzeń na podstawie znaczenia, które im przypisuje. Z chwilą gdy człowiek zdefiniuje jakąś sytuację jako realną, jej konsekwencje stają się bardzo rzeczywiste. Bez języka nie byłoby myślenia, poczucia Ja ani uwewnętrznicnia społeczeństwa przez jednostkę. (Tradycja socjo-kulturowa).

Skoordynowane gospodarowanie znaczeniem (Pcarcc i Croncn). Osoby w trakcie rozmowy wspólnie konstruują własną rzeczywistość społeczną poprzez osiąganie spójności, koordynowanie działań i doświadczanie tajemnicy. Spójność to ujednolicony kontekst dla historii opowiadanych; koordynacja wylania się z historii przeżywanych; tajemnica to zadziwienie się historiami niewyrażonymi. (Tradycje socjo-kulturowa i fenomenologiczna).