154 6. Zagadnienia kierowania i zarządzania bezpieczeństwem wewnętrznym
Będące kontynuacją takiego podejście metodologicznego ujęcie doktrynalne USA18' w obszarze bezpieczeństwa militarnego wyznacza poniższe cztery główne funkcje rcalizo wane na poziomie strategicznym procesu, na podstawie nadrzędnych decyzji i dyrektyw politycznych (wyróżnienia - C.R.):
„It is at the national strategie level where a nation, often as a member of a group of nations, determines national or multinational security objectives. The National Com-mand Authorities (NCA) provide guidance and national resources to accomplish military objectives. Activities at this level include:
• Establish national and multinational military objectives;
• Seąuence initiatives;
• Define limits, synchronize the efforts, and assess the risks, costs, and conse-ąuences of specific actions and operations of all the instruments of national power; and
• Develop global strategies to acbieve these objectives.
Strategie planning is done primarily at the NCA level. Decision makers look at the entire world situation as it affects, or is affected by, the use of US military forces".
Na poziomie dowództwa strategicznego refleksja sprowadza się więc do ustanowienia właściwych danej dziedzinie (w omawianym wypadku militarnej): celów, sekwencji działań, ograniczeń wyznaczających ogólne ramy aktywności oraz rozwiązania proble-
Joint Planning, Pmgramming, Budgeling, andExecution Pnblicatiom System, JP 5- <10.1.
mów: koordynacji działań, ryzyka i kosztów, następstw i wpływu planowanych działań na realizację „wielkiej strategii” (stopnia realizacji misji). Rolę tego poziomu procesu można sprowadzić do trzech zadań:
1. Sformułować ramowe wytyczne do działań (na poziomie operacyjnym) oraz
2. Zapewnić zasoby narodowe niezbędne do osiągnięcia wyznaczonych celów oraz
3. Skoordynować działania w różnych sferach wykonawczych, zgodnie z nadrzędną koncepcją (linią) polityczną.
Podejście takie jest odpowiednie również w obszarze cywilnym, pozamilitarnym. Funkcje realizowane na poziomic kolejnym - operacyjno-strategicznym, tworzą podobną sekwencję logiczną wyznaczającą kolejne, współzależne i itcracyjnc decyzje:
„Among many considerations, operational art reąuires commanders to answer the following questions:
• What military (or related political and social) conditions must be produced in the operational area to achieve the strategie goal? (ENDS)
• What seąuence of actions is most likely to produce that condition? (WAYS)
• How should the resources of the joint force be applied to accomplish that sequ-ence of actions? (MEANS)
• What is the likely cost or risk to the joint force in performing that sequence of actions? (COST or RISK)"187.
Sekwencję „cnds-ways-means-cost or risk" można z powodzeniem wykorzystać, odnieść zarówno do poziomu wyższego polityczno-strategicznego, jak i niższego -operacyjno-taktycznego. Powtarzamy ją na każdym szczeblu organizacji działań. Można też stosować ją zarówno w obszarze działań militarnych, jak i cywilnych.
Przedstawienie amerykańskiego podejścia do przebiegu procesu na kilku poziomach daje całościowe wyobrażenie o logice stosowanej metody. Warto jednak odwołać się do innych podejść, do nadrzędnej kwestii filozofii procesu polityczno-strategicznego w dziedzinie bezpieczeństwa.
Podejściem klasycznym jest w tej materii stanowisko francuskiego stratega -A. Beaufrc'a, który w swoich pracach188 ustanawia przejrzysty podział ról i funkcji między polityką, strategią i taktyką działań oraz czytelne relacje między nimi (rysunek na następnej stronie).
m Joint Planning, Programming, Budgeting, and F.xecution Publications System, JP 3-0, m Zob. m.in. A. Bcaufrc, >Vstt;p do strategii.... op.cit.