CCF20110308078

156 6. Zagadnienia kierowania i zarządzani;: bezpieczeństwem wewnętrznym

GOSPODARKA i

■' * ■•i-:-¹.    ■ t:.i... 1'.’,

. BEZPIECZEŃSTWO' • '

J * bczp. wewnętrzne ,

CELE I RAMY DZIAŁANIA

OKREŚLA SPOSOBY REALIZACJI JEST SZTUKĄ REALIZACJI POLITYKI

ONKRETYZUJE, USZCZEGÓŁOWIA SPOSOBY

JEST SZTUKĄ REALIZACJI STRATEGII

Zwrotne sprzężenia między polityką, strategią i taktyką podkreślają jedność procesu oraz jego iteracyjny charakter. To klasyczne podejście pozwala też zrozumieć błędność, antylogikę częstego niestety wyodrębnionego postrzegania elementów nierozerwalnej sekwencji. Należy podkreślić: jednej polityce może służyć wiele strategii, a jednej strategii - wiele taktyk, ale zmiana polityki - nowe linie, cele, zasady, normy lub zasoby - wymagają nowych, innych strategii i taktyk¹⁸⁹.

W prezentowanym przez A. Beaufre’a procesie na poziomie polityczno-strategicznym, przy jego transpolacji w obszar bezpieczeństwa i uzupełnieniu o obszar pozastrategiczny, obszar „niesiły”, jako podstawowe narzędzie realizacyjne w obszarze bezpieczeństwa wewnętrznego¹⁹⁰ można wyróżnić dwa etapy (oddzielone na rysunku poniżej linią przerywaną):

- pierwszy (początkowy), na którym kierownictwo polityczne dokonuje bilansu politycznego oraz diagnozy politycznej, prowadzących do:

•    wyjawienia swobody decyzji i działań własnych, przeciwnika, innych,

•    świadomości możliwego rozwoju sytuacji i ryzyka.

Możliwe tragiczne następstwa zerwania opisywanej więzi logicznej analizuje A. Bcaufre (ffiręp do strategii. ... op.cil.) na przykładzie działań francuskich w Wietnamie. Warto też pod tym kątem dokonać analizy np. interwencji w Afganistanie albo strategii rozwoju polskich sil zbrojnych.

^m Modyfikacja stanowiska A. Bcaufrc'a nie zmienia istoty podejścia oryginalnego, skoncentrowanego na kwestiach polityczno-wojskowych, natomiast rozszerza je na obszar pozawpjskowyclt narzędzi polityki. Powstaje przy tym pewien kłopot semantyczny, ponieważ wprowadzone zostaje drugie (podwójne) znaczenie terminu ,.strategia" raz jest ona obszarem polityki realizowanej z użyciem siły (obok dyplomacji, której właściwa jest „niesita”), a raz - jest ogólną koncepcją realizacji polityki i działań w każdej ze sfer (strategia siły i strategia dyplomucji). Szerzej o tej kwestii m.in. C. Rutkowski, Prakscologicznc aspekty strategii..., op.cit.

•    wyboru celów.

•    ustalenia kolejności ich realizacji,

•    nakreślenia linii politycznej,

•    wyznaczenia celów dla strategii oraz celów dla sfery pozastrategicznej

(którą nazywamy tu „cywilną”);

- drugi, planowania działań (strategii działań) w obydwu sferach wykonawczych, wyróżnianych przez pryzmat siły „niesiły” jako narzędzi właściwych.

Należy zwrócić uwagę, że problem użycia bądź nieużycia siły pojawia się w tym procesie nie od początku, a dopiero po określeniu ogólnej linii politycznej. Kwestie: co zrobić siłą, jaką siłą i jak jej użyć - są w tej sekwencji z natury rzeczy wtórne i podporządkowane podstawowym wyborom politycznym. Zwraca jednak uwagę i to, że na Schemacie tym nie ma relacji odwrotnych, wskazujących na istnienie kreatywnej funkcji sfery wykonawczej w polityce państwa. To przykład skrajnie przediniotowo-narzędzio-wego rozumienia roli sił zbrojnych i innych instytucji, służb tej sfery.

Bardziej konstruktywne podejście, lepiej odpowiadające istocie państwa demokratycznego i obywatelskiego znajdziemy in.in. w podręczniku strategii dla oficerów piechoty morskiej USA(wyd. MCDP 1-1). Proces polityczno-strategiczny ma w tej pracy charakter zarówno itcracyjny (czego wyraźnie brakuje modelowi Beaufrowsko-Aronowskiemu), jak i bliższy postulowanemu, wspólnemu poszukiwaniu najlepszych rozwiązań ze zmienną dominacją raz wojskowego, a raz politycznego pierwiastka. Kontynuując jednak prezentację podejścia A. Beaufre’a, struktura subprocesów bilansu i diagnozy politycznej oraz jej konsekwencje - bilans i diagnozę strategiczną przedstawiano na następnej stronie.