CCF20110308106

212 6. Zagadnienia kierowania i zarządzania bezpieczeństwem wewnętrznym

stworzenie warunków rozwoju cywilizacyjnego i gospodarczego, decydujących o możliwościach działania narodu i państwa;

-    zapewnienie możliwości korzystania przez obywateli z konstytucyjnych wolności, praw człowieka i obywatela oraz stworzenie bezpiecznych warunków do godziwego życia obywateli i rozwoju całego narodu, w wymiarze materialnym i duchowym;

-    zapewnienie możliwości aktywnego kształtowania stosunków w otoczeniu międzynarodowym i zdolności skutecznego działania poprzez obronę interesów narodowych i promowanie wizerunku wiarygodnego uczestnika stosunków międzynarodowych, a także realizacji zobowiązań sojuszniczych, stanowiących

0    wiarygodności Polski;

-    zapewnienie bezpieczeństwa, ochrony i opieki nad obywatelami polskimi przebywającymi poza granicami kraju;

-    promocja polskiej gospodarki i wspieranie polskich przedsiębiorców oraz budowa prestiżu Polski w otoczeniu międzynarodowym;

-    zapewnienie poczucia bezpieczeństwa prawnego obywateli Rzeczypospolitej Polskiej;

ochronę duchowego i materialnego dziedzictwa narodowego (bogactw naturalnych, majątku indywidualnego obywateli i zbiorowego majątku narodowego) oraz zapewnienie możliwości jego bezpiecznego rozwijania we wszystkich sferach aktywności narodowej, w tym zwłaszcza ekonomicznej, społecznej

1    intelektualnej;

-    ochronę środowiska naturalnego i ochronę przed skutkami klęsk żywiołowych, a także katastrof spowodowanych poprzez działalność człowieka; zapewnienie szerokiego dostępu do informacji, podniesienie poziomu edukacji narodowej oraz stworzenie silnego zaplecza naukowo-badawczego, połączonego z potencjałem wytwórczym, poprawiającym konkurencyjność gospodarki. [...]

17. W ramach realizowanej polityki bezpieczeństwa powyższe cele przekładane są na zadania i konkretne działania, stosownie do uwarunkowań [...]".

W punkcie trzecim dokument określa cele i zadania sektorowe, w tym w odniesieniu do bezpieczeństwa wewnętrznego formułuje wyłącznie jeden nadrzędny cel strategiczny (wyróżnienia - C.R.):

„58. Nadrzędnym celem działań państwa w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego jest utrzymanie zdolności do reagowania - odpowiednio do zaistniałej sytuacji

-    w przypadku wystąpienia zagrożeń bezpieczeństwa publicznego oraz bezpieczeństwa powszechnego, związanych z ochroną porządku prawnego, życia i zdrowia obywateli oraz majątku narodowego przed bezprawnymi działaniami oraz skutkami klęsk żywiołowych, katastrof naturalnych i awarii technicznych".

Analizę metodologiczną trzeba (wbrew zapowiedzi...) poprzedzić stwierdzeniem kilku bardzo pozytywnych faktów;

-    cele zapisane w Strategii bezpieczeństwa wiążą kwestie bezpieczeństwa z zagadnieniami szerszymi i nadrzędnymi, bytu i rozwoju państwowo-narodowego, interesów narodowych;

-    wprowadzono hierarchizację celów, różnicującą zapisy według ogólności, zasięgu przedmiotowego i rangi;

-    cele sformułowano w sposób funkcjonalny, podkreślający służebność sfery bezpieczeństwa, określający jego względnie stałe role i zadania;

-    cele bezpieczeństwa odniesiono do szerokiego spektrum domen aktywności państwa, od polityki przez gospodarkę po kulturę i oświatę;

-    wskazuje się (w pkt. 17) mechanizm „przełożenia celów na zadania i konkretne działania”.

W trzeciej edycji polskiej Strategii bezpieczeństwa istotnie poprawiono poprzednie podejścia i ujęcia, wykorzystano zarówno własne doświadczenia, jak i rozwiązania innych podmiotów stosunków międzynarodowych. To dobrze.

Odnosząc się do mankamentów sformułowań celów zawartych w analizowanym dokumencie:

-    najpoważniejszy zarzut dotyczy zapisu określającego najbardziej nas interesujący cci nadrzędny działań państwa w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego:

•    ustanowienie takim celem wyłącznie „utrzymania zdolności do reagowania” jest niepoprawne metodologicznie i merytorycznie. Zdolność do reagowania jeszcze nikomu nie zapewniła bezpieczeństwa; stawia też nas w roli istot niższego rzędu, dostosowujących się tylko do warunków wytworzonych przez czyjąś aktywność;

•    ograniczenie owej zdolności do niektórych tylko, wybranych zagrożeń, dotyczących wyłącznie dwóch subdomen bezpieczeństwa wewnętrznego (publicznego i powszechnego) każe zapytać o cele w odniesieniu do pozostałych zagrożeń oraz o bezpieczeństwo w innych subdomenach bezpieczeństwa wewnętrznego;

•    mocno zawężone jest także określenie przedmiotu troski państwa. Porządek prawny, życie i zdrowie obywateli oraz majątek narodowy to zdecydowanie za wąskie ujęcie. A co z innymi subdomenami bezpieczeństwa wewnętrznego (np. społecznym, kulturowym)? A co z obywatelami innych państw przebywającymi w Polsce (zob. sformułowanie celu głównego)?

-    użyte wielokrotnie słowa „zapewnić” i „zapewnienie” obligują do pełnej (100%) skuteczności, co czyni zadość wymogowi wyinicmości, ale jest nieosiągalne, nierealne;

-    „zapewnienie bezpieczeństwa obywatelom polskim poza granicami kraju” jest celem równie nierealnym, co nieadekwatnym do konwencji międzynarodowych;

nie wskazano społecznego przedmiotu troski, nie wiadomo, komu państwo ma zapewniać bezpieczeństwo interesów;