CCF20120403009 (2)

NOWOCZESNOŚĆ I TOŻSAMOŚĆ

-

decyzjami, co robić, ale kim być. Im bardziej posttradycv|uv jest porządek, w którym porusza się jednostka, tym silniej M \ I życia dotyczy samego rdzenia tożsamości, jej kształtowiuiln i przekształcania.

Pojęcie stylu życia często wiąże się specyficznie ze sferą kun sumpcji. Sfera pracy rzeczywiście w mniejszym stopniu m sytuacje niezwiązane z pracą poddaje się kontroli jednoulh Różnica jest wyraźna, ale nie należy wyciągać stąd wniosku, o* styl życia nie dotyczy pracy. Szanse życiowe w znaczeniu Wolu rowskim są silnie uwarunkowane przez pracę, a kategorię s/iun* życiowych należy rozumieć w kontekście dostępności potni cjalnych stylów życia. Sama praca też nie jest całkiem oddziel* i na od sfery wybierania. Wybór pracy i środowiska zawodoweM" w warunkach niesłychanie złożonego podziału pracy stanowi podstawowy czynnik wyboru stylu życia.

Wielość stylów życia, o której mowa, nie oznacza, że wszym kie możliwości są na równi dostępne każdemu albo że ludzie przy dokonywaniu wyborów są zawsze świadomi wszelkich dostępnych im możliwości. Wielość możliwych stylów źv cia, zarówno w sferze konsumpcji, jak i w pracy, jest dostępiut wszystkim grupom, które uwolniły się od determinacji przez tradycyjne konteksty działania. Oczywiście, jak podkreślił Bourdieu (2005), zróżnicowanie stylów życia w zależności od grupy społecznej nie jest jedynie „efektem” różnic klasowych w sferze produkcji, ale kluczowym strukturującym czynnikiem stratyfikacji społecznej.

Całościowych wzorów stylów życia jest oczywiście mniej ni/ różnorodnych opcji dostępnych przy podejmowaniu codzien nych decyzji, a nawet długotterminowych decyzji strategie/ nych. Ze stylem życia wiąże ssię zespół nawyków i orientacji, dzięki którym tworzy on pewmą - ważną dla zachowania poczu cia bezpieczeństwa ontologicz:nego - całość, w obrębie której różne opcje tworzą mniej lub* bardziej uporządkowany wzór.

Trajektoria

tożsamości

i    imiIm o jakimś określonym stylu życia doskonale widzi, że „nie 11, \ hiujty” do niej pewne opcje i niektórzy ludzie, z którymi ma M yi /ność. Co więcej, na wybór lub tworzenie stylów życia wpły-«.i nacisk grupy i powszechność wzorów ról, jak również wa-.....l i socjoekonomiczne.

Wielość wyborów, z którą styka się jednostka w warunkach |ui/iii'| nowoczesności, wywodzi się z kilku źródeł. Pierwszym t nii li jest życie w porządku posttradycyjnym. Skoro znaki iuhuiowione przez tradycję wyblakły, działanie w świecie wie-l< ii ii kich wyborów i wprowadzanie ich w życie to tyle, co wybór lii/norodności. Ktoś mógłby więc na przykład świadomie zlek-

ii    ważyć wyniki badań, z których wynika, że bogata w owoce i hlonnik, a uboga w cukier, tłuszcz i alkohol dieta jest korzystna illa organizmu i zmniejsza ryzyko pewnych chorób, i obsta-' ni przy ciężkich, tłustych i słodzonych potrawach, jakie jadami ml pokoleń. Zważywszy jednak na dostępne opcje w kwestii illrly oraz fakt, że jednostka przynajmniej w jakimś stopniu ma a li świadomość, takie postępowanie jest wyrazem określonego dylu życia.

I >rugim źródłem jest opisane przez Petera L. Bergera zjawili o „pluralizacji stylów życia” (Berger, Berger, Kellner 1974). luk pokazuje Berger, przez większą część dziejów ludzie żyli n ściśle zintegrowanych grupach. Przy pracy, odpoczynku l w sytuacjach rodzinnych jednostka zazwyczaj pozostawała w podobnym środowisku, co szło w parze z charakterystycz-n.i illa kultur przednowoczesnych dominacją społeczności lo-ioilnej. Środowiska, w których toczy się nowoczesne życie, są hucznie bardziej zróżnicowane i podzielone. Podstawowy poił ział to podział na sferę prywatną i publiczną, ale każda z nich |csi jeszcze zróżnicowana wewnętrznie. Style życia są zazwyczaj wiązane z konkretnymi środowiskami i są ich wyrazem. Wykot stylu życia jest więc często decyzją o przynależności do pewnych środowisk kosztem innych. Jako że jednostki w swoim