NOWOCZESNOŚĆ I TOŻSAMOŚĆ
jących i długich zajęciach gimnastycznych, a polem pu|4|! siłownię. Takie czynności dają poczucie satysfakcji, nu ||ł#} czy, i wyraźnie widać w nich elementy przejmowaniu W ascezie anorektycznej jest „zdecydowanie i siła”, u piffljif ma ona więcej wspólnego z samowyrzeczeniem per sc ul/ t lik ałem smukłej sylwetki. „Śmiertelna głodówka w moi /u i n>> ą jak pisze John A. Sours (1981), jest wyrzeczeniem, kiom pan doksalnie potwierdza z całą mocą refleksyjną konsimlu u lin samości i ciała jednostki.
Jednakże kompulsywna kontrola różni się zasadnń . o ml i fleksyjnej samoobserwacji, i nie dziwi fakt, że anorekiyc/kl M sto czują się ubezwłasnowolnione przez reżim, któremu poihlal swoje ciało. Zgodnie z koncepcjami Winnicotta i Laingu • liii Staje się częścią systemu osobowości fałszywej, który jem uih rwany, a zarazem podporządkowany wewnętrznym aspirm i-jednostki. Pochodzące z nieświadomego wstydu destruktyilr uczucia skupiają się na stosowanych wobec ciała reżimach, Mn zwykłe nasilenie, jakie może osiągnąć anorektyczna asce/n. n, -znamię bezwzględnego wewnętrznego poświęcenia się, klonu źródeł, tkwiących w projekcie tożsamościowym, jednostka pn tylko częściowo świadoma. „Obcość” ciała - w którym jednnMkil nie czuje się dobrze - tłumaczy, dlaczego anorektyczki potmli doprowadzić dietetyczny reżim aż do momentu faktycznego „j .< głodzenia się na śmierć”. Jednostka czuje się „godnie” tylko ild| ki reżimowi samoregulacji, który jest tak zupełny, że najmniejh»» j odstępstwo staje się równoznaczne ze śmiertelnym zagrożeniem i|
Anoreksja to głód bezpieczeństwa w świecie licznych i wic lozmacznych opcji. Znajdujące się pod ścisłą kontrolą ciało znu mionuje bezpieczną egzystencję w otwartym środowisku spo łeczmym. Jak przeczytaliśmy w przytoczonej osobistej relm ||, „bycie kobietą to ryzykowna sprawa”. Konstruowanie wlasiu | tożsamości i ciała odbywa się w obrębie kultury ryzyka, o klon , bliżej w następnym rozdziale.
MO/DZIAŁ 4
|j||K mywistość wysoko rozwiniętej nowoczesności to rzeczywiści ii/.iins i ryzyka, które są koniecznym dopełnieniem syste-ku /orientowanego na dominację nad przyrodą i refleksyjne itmi,•cnie historii. Formalnie rzecz biorąc, los i przeznaczenie • ii imiją żadnej roli do odegrania w tym systemie, który (z za-«iłV i funkcjonuje za sprawą, jak to będę określał, sprawowanej iu u / człowieka kontroli nad przyrodą i społeczeństwem. Lulu kształtują świat przyszłych zdarzeń w miarę możliwości l i. słonych przez szacunek ryzyka. Jednak pojęcia losu i prze-htu zcnia wcale nie zanikły w społeczeństwach nowoczesnych, i pi /('śledzenie ich natury okazuje się bogate w istotne dla ana-l|* y nowoczesności i tożsamości implikacje.
Ilyć może jest to zbyt duże uogólnienie, ale można z pewno-iii u) uznać, że nie ma kultury nienowoczesnej, w której systemie Hlu/.oficznym centralnej pozycji nie zajmowałyby tak czy ina-i j rozumiane pojęcia losu i przeznaczenia. Świat nie jest tam |totiir/.egany jako splot niezmierzających donikąd wydarzeń, i mrc są podporządkowane wyłącznie prawom natury i człowie-lowi. Przeciwnie, istnieje wewnętrzna logika rzeczywistości,