30 2. FUNKCJE ZESPOLONE
;>■
taka, żc Log w — (l/n)(Log2 4- 2kri).Zatem w = exp(l/n)(Log 2 4-2km) G zl/n.
To kończy rozwiązanie. □ i’;
Zadanie 9. Niech u,v G M i a G Cx. Pokazać, że wszystkie 4
wartości potęgi au+lv są liczbami rzeczywistymi dokładnie wtedy, gdy liczba u Log \a\ + u Arg a jest wielokrotnością tt i 2u G Z.
Rozwiązanic. Ze wzorów (1.12.3) i (1.12.4) otrzymujerriy 1 atwo, że 4
(1) au+Mł = {exp[(?z + ń;)(Log |a| 4- i Arg a 4- 2kni)} : k G Z}. 4
Z (1) i z własności I.lLl(g) wynika, że wszystkie wartości potęgi a,Htv f są liczbami rzeczywistymi dokładnie wtedy, gdy (
i;
(2) sin fu Log \a\ 4- u(Arg a 4- 2krj\ = 0 dla każdego k G Z.
Załóżmy, że wszystkie wartości potęgi au+w są liczbami rzeczy- f] wis tymi. Wówczas, kładąc w (2) k — 0, dostajemy :{
(3) v Log jaj 4- a Arg a = lor dla pewnego lo G Z.
Kładąc zaś w (2) k — 1, dostajemy
(4) u Log Jaj 4- ti Arg a 4- 2itu — dla pewnego li G Z. 4
Odejmując stronami (4) i (3), dostajemy 2u = lj — Iq.
4
s:
Odwrotnie, załóżmy, że zachodzi (3) i 2u — l G Z. Wtedy dla | każdego A: G Z mamy :
u Log |a| 4- u Arg a 4- 2knu — (Iq 4- ArZ)7T
co daje (2).
To kończy rozwiązanie.
Zadanie 10. Niech z G C*. Pokazać7 że punkty z, dla których | wszystkie wartości potęgi zz są liczbami rzeczywistymi, leżą na prostych f
postaci {z G C : Re z = o}, gdzie 2c G Z, i na każdej z tych prostych § Zeżt/ nieskończenie wiele punktów z o podanej własności. |;
4
Rozwiązanie. Połóżmy :r — Re z, ?/ = lnu. Dla każdego z G Cx, na 4 mocy zadania 9, wszystkie wartości potęgi są liczbami rzeczywis- 4 tymi dokładnie wtedy, gdy istnieją k,l G Z takie, że
2x = k i Log \ z\ 4-i Arg 2 = 7d. J;
......J---* -----~ * ----------~ ^
wistymi, to 2 leży na prostej A * := {2 G C : 2rr = A:}, gdzie k G Z, |
Wynika stąd, że jeśli wszystkie wartości potęgi 2Z są liczbami rzeczy- g
i odwrotnie, jeśli z = x 4- iy leży na prostej A*, oraz istnieje l E Z takie, że y Log\{k/2) + iy\ + (k/2) Arg[(fc/2) + iy] = Irr, to wszystkie wartości potęgi z2 są liczbami rzeczywistymi.
Niech dalej fk : (1, oo) —» R będzie funkcją określoną wzorem
fk{y) = S/Log |(fc/2) + iy\ + (k/2) Arg[(fc/2) + iy] i niech A := {Itt : l E Z}.
Pokażemy teraz, że na każdej prostej A& leży nieskończenie wiele punktów z = (k/2)+iy takich, że fk{y) € A. Istotnie, łatwo zauważyć, że dla każdego k e Z funkcja fk jest ciągła i ,fk(y) —+ -boo, gdy ■y —> -|-oo. Zatem na mocy własności Darbomc, funkcja fk przyjmuje wszystkie wartości z przedziału (/^(l), oo). W konsekwencji dla każdej liczby całkowitej l > N — /*.(l)/7r istnieje liczba aki E (1, oo) taka, że fk(dki) — ni- Reasumując, istnieje zbiór przeliczalny Ak :== {aw : l E Z, l > N} taki, że dla każdego y E Ak mamy fk(y) E A.
To kończy rozwiązanie. □
Zadanie 11. Pokazać, ze. wszystkie wartości potęgi a A a E C* mają ten sam moduł dokładnie wtedy, gdy Imc = O- Jeśli Imc ^ O, to potęga ac ma nieskończenie wiele wartości, wszystkie te wartości mają różne moduły i kresem dolnym zbioru modułów tych wartości jest O, a kresem górnym 4-co.
Rozwiązanie. Zauważmy najpierw, że wprowadzona na C funkcja exp (patrz § 1.11) pokrywa się na R ze znaną z analizy rzeczywistej funkcją. exp. Stąd funkcja exp |r jest rosnąca, w szczególności równowartościowa i
(1) lim^-oofeKp |k)(x) = O i limx_oc(exp |k)(^) = oo.
Powróćmy do potęgi ac. Ze wzorów (1.12.3) i (1.12.4) otrzymujemy, żc
ac — {expc(Loga + 2kni): k E Z}.
Połóżmy dalej zk — expc(Loga + 2 kr i) dla k E Z i u = Rec, v — Imc. Wówczas z własności T.ll.l(g) dla dowolnego k mamy
(2) \zk\ = exp[?2 Log |a| — u (Arg a -f 2/c7t)].
Jeśli wszystkie wartości potęgi ac mają ten sam moduł, to \zq\ = \zi\. Stąd, z (2) i z różnowartościowości fmikcji exp |R dostajemy v = 0. Odwrotnie, jeśli v = O, to z (2) \zk\ = expwLog|a| dla każdego k. Stąd wszystkie wartości potęgi ai mają ten sam moduł.