CIMG3357

78 ALEKSANDRA WITKOWSKA OSU

ślubu: „Dum autem ad limina sancte domine in crastino cum puero et offertnrio venire non possent propter transitum Ungarorum, votum suum octava die compleverunt” *^s#.

W wypadku cudów mających miejsce przy samym grobie Kingi obie datacje: faktu i zapisu tym bardziej należałoby uważać za zbieżne²³¹. Tak więc dla 6 datowanych miracula: I z 1307 r., IX z 1309, XIII, XVI i XIX z 1311 oraz XXI z 1312 r. — czas sporządzenia ich zeznań możemy ustalić w granicach tych samych lat. Dla pozostałych zapisów istnieje możliwość określenia obu datacji pośrednio w oparciu o dane uzyskane z analizy samego tekstu. Miraculum II miało miejsce, jak podano w zapisce, „revoluto anno”, co w odniesieniu do poprzedzającego go cudu z 1307 r. oznaczałoby r. 1308.

Zamieszczona w notatce XX wiadomość o przejściu przez terytorium sądeckie wojsk węgierskich pozwała datować wypadek na lata 1311—>1312. Chodzi tu zapewne o posiłki węgierskie, jakie otrzymał Łokietek od pa-latyna Amadeja w lecie 1311 r. tuż po wszczęciu buntu wójta Alberta, albo o ponowną pomoc węgierską, na którą książę czekał w Starym Sączu w kwietniu 1312 r.^!3!

Analiza układu cudów zachowanego w zbiorze pozwała wyznaczyć z dużym prawdopodobieństwem daty pozostałych miracula. Wydaje się bowiem, iż redaktor zbioru raz zaznaczywszy datę pierwszego cudu, przypadającego na dany rok, przytacza dalsze w porządku rygorystycznie chronologicznym. Tak więc dla miracula III-V byłby to zatem r. 1307, dla zapisów VI-Vin r. 1308, dla X-XII r. 1309, dla zapisek XIV, XV, xvn i XVIII — r. 1311 *».

Dodatkowym elementem kontrolującym poprawność ustalonej datacji są osoby samych uzdrowionych czy świadków występujące w zapisach. Z listy 58 imion zanotowanych w protokołach 11 osób daje się bliżej zidentyfikować, a tym samym posłużyć może w weryfikacji miracula I, II, V oraz X-XIV.

** Miracula s. Kyngae XIII. Por. Vita s. Salomeae VII 33.

*** Miracula s. Kyngae XVI.

w Por. J. Dąbrowski. Z czasów Łokietka. Studia nad stosunkami polsko--węgierskimi w XIV w. Kraków 1916 s. 312 nn.; E. Długopolski. Bunt wójta Alberta. „Rocznik Krdkowflkd” 7 ,(1905) s. 146; tenże. Władysław Łokietek na tle swoich czasów. Wrocław 1981 ś. L55.

**» Po zapisce miraculum V następuje uwaga redaktora zbioru: „Item anno Dominice lncarnacionis MCCC octavo et ceteris annis gracia Domini hec acta sunt, que securitut”. Włączenie późniejszego o rok miraculum II między cuda z tegoż samego r. 1307 tłumaczy się logicznie tożsamością osoby uzdrowionego z cudu I i II. W obu wypadkach mowa o tejże samej Dobroslawie, córce komesa Marcina ze Szczyrzyca.

Marcin, comes de Czyrzycz (ze Szczyrzyca), ojciec uzdrowionej dwukrotnie Dobrosławy (miracula I—II), poświadczony jest w dokumentach z lat 1306 i 1335 »«.

Uzdrowiony z miraculum V Vrovinus, „filius civis de Nova Sandecz Didvini", identyfikuje się z odkrytym przez A. Brucknera Frowinem (t 1351), pierwszym nowosądeckim literatem, autorem ciekawego utworu obyczajowo-dydaktycznego Antigameratus Pozycja społeczna jego ojca, którego należy utożsamiać z Janem Bogaczem (Johannes Dives), znanym z materiału dyplomatycznego z lat 1299—1312, umożliwiła Fro-winowi późniejszą jego karierę kościelną. Bliskie stosunki, jakie łączyły Jana z klaryskami, u których za życia Kingi pełnił funkcję włodarza dóbr, czynią tym bardziej zrozumiałym panujący w jego rodzinie kult tej świętej ²³⁶,

Zeznanie Jadwigi, żony Władysława Łokietka, z miraculum XIV, jakie o swym uzdrowieniu w Starym Sączu „retulit coram multis et aiiis utriusąue sesus hominibus iuramento contestans”, koreluje z wyżej wspomnianym pobytem księcia na Sądecczyżnie w latach 1311—1312. Jak słusznie zauważa wydawca tekstu, nadany w zapisce Łokietkowi tytuł „regis tocius Polonie” wyszedł spod pióra redaktora piszącego w 1329 r., świadomie zapewne aktualizującego występujące w pierwotnym protokole z 1311 r. określenie „principis Cracovie” *¹⁷.

Daty zeznań, przy których zaprotokołowaniu asystuje Cristanus frater de Ord. Minorum (miraculum X) *³⁸, Mathias de Mysi cza (miraculum XI)^l3B, Petrus filius Abrahe (miraculum XI)^2ł0, Johannes dictus Zam-

«* KDMłp I nr 135, 136, 198.

iu Niezrozumiałe czy też błędnie odczytane z pierwotnych zapisek klasztornych imię Frowina doprowadziło do wielu zniekształceń u kopistów używających zamiennie: Vrowius, Vidvinus, Vrowinus, Wrawinus, Wroblinus (por. A. Birken-majer, R. Pol lak. Frooinus. W: Połski Słownik Biograficzny. T 7. Kraków 1948 s. 163 n.; H. Barycz. Z kulturalnego almanachu Nowego Sącza. V początków kultury umysłowej w Nowym Sączu: Frotoinus, pierwszy literat nowosądecki. „Rocznik Sądecki” 5 (1962) e. 32 nn.).

¹¹¹ Johannes Dives — kolonista niemiecki należący do crupy pierwszych osadników nowosądeckich, być może właściwy zasadźca nowo założonego miasta, jeszcze jako mieszczanin Starego Sącza, przyczynił się walnie do budowy klasztoru klarysek, odstępując pod jego budowę część gruntów (por. tamże s. 33 nn.; J. P t a ś n i k. Studia nad patrycjatem krakowskim wieków średnich. „Rocznik Krakowski” 15 (191<3) s. 58 nn.).

**’ MPH IV s. 736 przyp. 2.

**» KDMłp I nr 86.

**• Tamże II nr 500. 594.

**• Tamże nr 579.

¹¹¹ Tamże nr 564. 580.