Denzin i Lincoln0031

EPILOG

Ósma i dziewiąta faza Badania jakościowe (w) przełomowej przyszłości

Yvonna S. Lincoln, Norman K. Denzin

Koniec takiej pracy jak ta nie powinien zawierać ani konkluzji, ani ostatniego słowa. Powinien być raczej znakiem przestankowym oznaczającym przerwę, pozwalającą na złapanie oddechu. Takim też chcieliśmy go uczynić. Rozmach, z którym autorzy tego :omu próbowali wskazać różne znaki na wielowymiarowej mapie przemierzanego terytorium -włączając wiele momentów, historii, wpływów, wiele paradygmatów, perspektyw i metod, ukazując również świadomość i wrażliwość na nowe sprawy i problemy - okazał się niezwykle duży. Autorzy oznaczyli też to terytorium jako tetra incognita, którą należy odkrywać. Wielu z nich formułowało tak prowokacyjne twierdzenia, jak :o tylko możliwe, sprawiając, że stoimy teraz na pograniczu nowej wizji nauk społecznych. Wizję tę opisywać będziemy jako realizację (choć niepełną) siódmej fazy oraz yznaczenie kursu w stronę ósmej i dziewiątej fazy rozwoju badań jakościowych.

Na realizację siódmej fazy składają się dwa fundamentalne osiągnięcia. Po pierwej w tym podręczniku i coraz szerszym zbiorze prac na temat metod, orientacji teo-tycznych, paradygmatów widzimy, że decyzje podejmowane dziś przez badaczy ja-ościowych, praktyków i teoretyków w dążeniu do poznania problemów społecznych arakteryzują się niezwykłym wyrafinowaniem. Nie można już w jeden uproszczony osób opisywać ani przedstawicieli różnych perspektyw, ani samych praktyk interpretacyjnych i paradygmatów. Stare kategorie odchodzą w cień wraz z pojawianiem nowych kompleksowych i wzajemnie sprzężonych perspektyw. Do grona bada-ek i badaczy feministycznych i poststrukturalistycznych dołączyli krytyczni tubylczy dacze jakościowi. Etykiety muszą pełnić różne funkcje, inaczej stają się zupełnie zużyteczne. Warto odnotować, że wielu dzisiejszych badaczy interpretatywnych tfałtowało się pod wpływem perspektyw postmodernistycznych, zwrotu krytyczne-(tak silnego, jak niegdyś był zwrot interpretatywny i postmodernistyczny), zwrotu rracyjnego i zwrotu w kierunku rosnącego przypływu głosów i wciąż czerpie z nich piracje. To są głosy ludzi z całego świata, którzy byli kiedyś wydziedziczeni i podpo-