DSC04129

Krzysztof Pilarczyk

^lestwo^aoja^j

^tBiytortuJP po^fll? ■

i 01?.e7.    '.;

Hatór

/Jezioro

OaUlejdatf¹

Jerozolipja!

Hebron¹

Amon

Byc, 3. fawel W vzawśi'fcribSanta i Dawid* „«*«* przekaz*

I kreślą Ksiąg! Królewskie. Z drugiej strony, po odkryciu przez Gilę Cook I w 1993 roku kamienia z Tel Don z inskrypcją z IX wieku p.n.c., poświid-I czującą istnienie „domu Dawida”, absurdem byłoby negowanie istnienia I pierwszych królów izraelskich, zwlaszoza Dawida, wykreowanych pól” I niej na ojców-załotycielt lzraeln,

Chcąc opisać rollgię Izraela od końca XI do VI wieku p.n.o,, co jeit ( niezwykle trudne, należy odejść od skrajnych ująć, z Jedną) strony od wy-[ łącznego literalnego podążania za Biblią, która jednak nio jest bezpośrad* I nim zapisem dziejów, z drugiej zaś od widzeniu w niej tylko wymyślonego I mitu. Dla historyka przekaz biblijny dotyczący tego okresu zachowuje wartość, przy umiejętnym jego wykorzystaniu. Nic nałoży też pójść drogą wskazywaną przez zwolenników minimalizmu historycznego, którzy łączą powstanie historii starożytnego Izraela z czasami hosmonejskimi (II w. p.n.e) i aktywnością ówczesnych kręgów kapłańskich, którym była ona potrzeba w celu legitymizacji własnej roli w państwie judzkim.

Można sądzić, że opowieść o początkach izraelskiej monarchii, do której z biegiem czasu dodano wiele szczegółów i w której dokonano wiele zmian, tak iż straciła pierwotne znaczenie, zrodziła się pod koniec IX wieku p.n.e., kiedy od czasów pierwszych królów minęło kilka pokoleń. Jej¹ główny bohater, Dawid* odmalowany jako śmiałek, nieprzewidywalny i zmienny, swą odwagą i sprawnością organizacyjną zaskarbił sobie u mieszkańców wyżyn judzkieM uznanie i stał się ich obrońcą. Z przywódcy rabusiów (apiąMi okazjonalnęgo obrońcy został obwołany w Hebronie przez starszyznę plemienjg^ wodzem-królem, pod którego władzą znalazła się wX wieku p.n.e. Jerozolimą odbita z rąk Jebusytów, uczyniona później przez j ego potomków (dokładnie nie wiadomo, w jakim momencie) stoli* cą. W jej okolięągMm wyżynach zamieszkiwali pasterze i hodowcy bydła, luźno ż sobą spokrewnieni. Okoliczne wioski były nieliczne, stanowiąc izolowane wyspyfjjW takich warunkach, dopiero po blisko stu latach od śmiergijjDawidą; powstało tu królestwo Judy. Jerozolima była w nim najsilniejszą fortecą,; a także ośrodkiem ceremoniału i centrum władzy politycznej. Swój rozwój zawdzięczała oddaleniu od szlaków handlowych i centrów władzy na nizinach. Wzrost jej potęgi długo pozostawał sprawą lokalną. Nie można przypuszczać, że członkowie „domu Dawida” posiadali jedną, jasno określoną tożsamość narodową i religijną. Dopiero później zaczęli określać siebie jako naród wybrany, głównie pod wpływem opracowywanej przekazu legend o swym założycielu, które wytwarzały wlnkjfze poczucie wspótootowoścL Dlatego w Dawidzie należy widneć