246 Elżbieta Zakrzewtka-Manterjf
kiej matce, ona tego wymaga, a nawet chce. Dzieci traktuje się jak wszystkie inne noworodki. Każdy noworodek jest traktowany tak samo. One jeszcze bardziej. Marki często przychodzą, oglądają, jeśli marka ma życzenie, rozwija się dziecko... Badania prenatalne — oczywiście, powinno się usuwać. Z obserwacji późniejszych wiadomo, jakie jest ciężkie życic dla rodziców i dla tego dziecka. Tym bardziej dla starszych rodziców. Jestem przeciwnikiem przerywania ciąży, ale w tym wypadku, jeśli kobieta wic, to powinna usunąć... To są biedne dzieci, biedne małe takie szkrabki. No i ciężka praca rodziców. Dzieci są po prostu biedne. Jeśli są małe, to może nie. Ale starsze dzieci, gdy idą do szkoły — całe życic ciężkiej pracy dla rodziny. U nas w Polsce społeczeństwo nie jest aż rak uprzedzone do tych dzieci”.
Pielęgniarka: „Na pewno jest to rzadziej niż się sądzi, ale na pewno jest ich za dużo, nie powinno być ich wcale. Taki przypadek nie powinien istnieć, powinny się rodzić same zdrowe dzied. Są długie drogi dziedziczenia, w dziesiątej wodzie po kisielu coś było nic tak i potem to wychodzi. Powinien być zawsze porządek w tych genach, tak się powinny układać, jak potrzeba... Biedne dziecko, chociaż w sumie, czy ono jest takie biedne? No, biedne jest, biedne [cytat już przytaczany]... Oni są bardzo szczęśliwi, ciepli, przylepni, odpłacają sie miłością za opiekę. Ale na miłość mogą liczyć tylko wśród najbliższej rodziny, w szerszym społeczeństwie są odtrącani”.
Pielęgniarka: „Matki mają przede wszystkim kłopoty z karmieniem, uczymy jc karmić. Kiedyś mieliśmy kłopoty z karmieniem, bo język jest za duży. Teraz z biegiem czasu można to wyćwiczyć, matkę nauczyć. Dziecko jest trochę śpiące, ale i z piersi można nauczyć. Z wcześniakiem może być problem większy niż z takim dzieckiem. Mamy już wprawę.
łatwiej jest karmić butelką niż pienią, nauczyłyśmy się juz. jak postępować. Trzeba sposobem. Nie wolno oficjalnie podawać butelki, ale my akurat jesteśmy szpitalem przyjaznym dziecku, więc możemy dać. żeby dziecko nie umaiło z głodu.
Jak już się podpisze papier, że szpital przyjazny dziecku, to butelek w ogóle nie nu. Matki nic wymagają specjalnej opieki. bo najczęściej nie zdają sobie sprawy z różnic między jej dzieckiem a innymi. Żadnych różnic w traktowaniu matek nie robimy, szczególnie na sali. nawet jeśli matka wic. Jeśli są szczególne problemy, to bierze się matkę na bok. nigdy nie mówi się przy wszystkich, to tylko coś takiego może być... Gdy patrzę na takie dziecko... nic mi nie przychodzi do gło- I wy. Może trochę przykro mi, że akurat tę kobietę to spotkało, ale... może wychodzę z założenia, że może być coś gorszego. Szkoda mi tej kobiety, młoda kobieta, pierwsze dziecko.. Niby może mieć następne. Nie wiem, czy można to nazwać żalem. Bardziej się cieszę, gdy kobieta urodzi zdrowe dziecko niż takie, na pewno coś takiego jest. Czasami, jak karmimy te dzieci, to zastanawiam się. jaki będzie los tego dziecka, czy mama go będzie chciała dlatego, żc właśnie jest taki. Podobnie myślę o dzieciach zdrowych, które już zostały w szpitalu i porzucone przez matki. Znam osoby, które mają miedzy innymi takie dziecko, są zupełnie normalną rodziną i są szczęśliwi, tego chłopca kochają tak jak inne dzieci. Nie uważam tego za duże nieszczęście. Lepiej jest mieć zdrowe dzieci, ale... Te dzieci mogą dać tyle radości, ile każde inne. Nic można im stawiać za dużej poprzeczki, ale często zdrowym też się stawia za dużą... Gdy któraś z nas rodzi, to też zaraz pyta. czy dziecko jest zdrowe i normalne. Pyta o rączki, nóżki, główkę i... Pytamy, czy nie ma cech zespołu Downa, chociaż wiemy, że może nic być na początku widocznych cech. Jeśli pytamy, •czy jest normalne*, mamy to na myśli. Chodzenie w ciąży