zrzut ekranu 8

czw 26 lut, 12:15 ©l czytelnia (1)

■Cf Programy Miejsca System O O O Kozielecki Józef - Koncepcje psychologiczne cztowieka.pdf

Plik Edycja Widok Przejdź Pomoc

Poprzednia Następna 55    (55 z 132) Dopasuj do szerokości

współczesnych psychoanalityków. Powstaje pytanie, jak ustosunkować si₅ do ich generalnego twierdzenia o nieświadomej motywacji. Współcześni psychologowie zgromadzili wiele danych empirycznych, które wskazują że człowiek nie zawsze zdaje sobie sprawę z tego, jakie popędy ukierunko! wują jego działanie. Tak na przykład wybitny psycholog A. R. Łuria, udowodnił, iż pewne zadania, zasugerowane osobie badanej w czasie snń hipnotycznego, wpływają na jej reakcje, mimo iż osoba ta nie jest tego świadoma. W pracach empirycznych można znaleźć coraz więcej tego rodzaju argumentów¹¹. Zresztą byłoby rzeczą nieprawdopodobną, aby cało-wiek w każdych okolicznościach zawsze zdawał sobie doskonale sprawę z popędów i dążeń, które ukierunkowują jego zachowanie. Gdyby taić było istotnie, ro przypuszczalnie praca wychowawcza szkoły i oddziaływania psychoterapeutyczne nie miałyby większego znaczenia.

Obiekcje przeciwko współczesnej psychoanalizie polegają nie na tym, iż twierdzi ona, że istnieje motywacja nieświadoma, lecz na tym, iż tak małą wagę przypisuje motywacji świadomej. Takie poglądy sąła-twe do wytłumaczenia. Olbrzymia większość danych psychoanalitycznych pochodzi z gabinetów terapeutycznych i obserwacji klinicznych. Ludzie, którzy korzystają z pomocy terapeutów, mają pewne zaburzenia emocjonalne i trudności w przystosowaniu się; są neurotykami bądź psychotyka-mi. Jest rzeczą prawdopodobną, że w wielu przypadkach nie uświadamiają oni sobie własnych popędów, dążeń i konfliktów'. Tych klinicznych danych nie można jednak generalizować, nie można ich przenosić na ludzi zdrowych, którzy nigdy nie stykają się z psychoanalitykiem. Na podstawie informacji, że większość samochodów znajdujących się w warsztatach samochodowych stolicy wymaga naprawy, nie można sformułować wniosku, że prawie wszystkie samochody w Warszawie są uszkodzone. Jest to nieuprawniona ekstrapolacja.

W świetle dotychczas zgromadzonych danych dość prawdopodobna wydaje się hipoteza, że ludzie włączeni w wielkie układy insrytucjonal-

_nCi ludzie, którzy kierują fabrykami, prowadzą skomplikowane badania naukowe czy wychowują młodzież - z reguły zdają sobie sprawę ze swoich p₀pędów i dążeń. Ich motywacja jest

dużym stopniu świadoma. Tjy każdym razie nie są całkowicie styranizowani przez nieświadomość, poglądy psychoanalityków wydają się więc przesadzone.

¹¹ Dokładniejsze dane na temat nieświadomej motywacji można znaleźć w książce J. Rcykowskiego, Metodologiczne problemy..., op. cii.

108

Kozielecki Józef - Konc...

p? Pobrane - Przeglądark... © Facebook - Mozilla Fir... g Aleksander Radwański © Pobieranie plików